Κοινό έδαφος, Δημόσιος Χώρος

Κοινό έδαφος, Δημόσιος Χώρος

 

Του Σπύρου Βούγια

Υποψήφιου δημάρχου Θεσσαλονίκης με το συνδυασμό «ΠΟΛΗχρωμη Θεσσαλονίκη», Συγκοινωνιολόγου, Καθηγητή ΑΠΘ

 

Οι πόλεις είναι ο γεωμετρικός τόπος των ονείρων αυτών που τις κατοικούν, έγραφα σ’ ένα παλιό και ξεχασμένο προεκλογικό φυλλάδιο. Ο τόπος αυτός μοιράζεται, βέβαια, ανάμεσα στον ιδιωτικό και τον δημόσιο. Ο ιδιωτικός χώρος ξεκινά από την πόρτα του κάθε διαμερίσματος και αποτελεί το άβατο ενός νοικοκυριού ή του κάθε ξεχωριστού ατόμου. Εκεί δεν μπορεί να υπεισέλθει κανένας σχεδιασμός, αφού η προσωπική ζωή του κάθε πολίτη είναι απαραβίαστη και τα δεδομένα της πρέπει να προστατεύονται με κάθε τρόπο. Ο δημόσιος χώρος όμως, που ξεκινά από τον κοινόχρηστο της οικοδομής και επεκτείνεται σε κάθε αδόμητη γωνιά της πόλης, είναι το κοινό μας έδαφος, ακριβώς γιατί ανήκει σε όλους.

Ο δημόσιος χώρος είναι το πεδίο συνάντησης με τους άλλους, εκεί που τέμνονται οι άπειρες καθημερινές διαδρομές των ανθρώπων και χαράσσονται τα ίχνη που αφήνουν στο πέρασμα τους για τη δουλειά, το μάθημα, την αγορά ή τη διασκέδαση το βράδυ. Στο δημόσιο χώρο εγγράφονται οι αντιθέσεις, οι ανισότητες, οι ομοιότητες και οι διαφορές που κάνουν τις πόλεις ενδιαφέρουσες και γοητευτικές.

Στην Ελλάδα ο δημόσιος χώρος δεν σχεδιάζεται ποτέ αυτόνομα αλλά συγκροτείται από ό,τι απομένει, ότι δηλαδή περισσεύει από την αλόγιστη και συχνά άναρχη δόμηση. Και γι’ αυτό ίσως υπερισχύει στη χώρα μας η αντίληψη ότι δεν χρειάζεται το ενδιαφέρον, τη φροντίδα και την προστασία μας, αφού το κενό δεν ανήκει σε κανέναν.

Η αντίληψη αυτή υλοποιείται δυστυχώς καθημερινά στην πράξη με πολλούς τρόπους που εκφράζουν την αδιαφορία ή ακόμη και την έντονα επιθετική και εχθρική στάση απέναντι στο δημόσιο χώρο ως έκφραση, υποτίθεται, της έλλειψης εμπιστοσύνης προς το κράτος. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν η άρνηση να αποδεχθεί κάποιος την κοινή και ελεύθερη χρήση του απ’ όλους με αυθαίρετες δεσμεύσεις και καταλήψεις, η αισθητική ρύπανση και υποβάθμιση του, οι βανδαλισμοί και η καταστροφή με κάθε αφορμή των δημόσιων αγαθών και της λαϊκής περιουσίας (αστικός εξοπλισμός, μνημεία, παραδοσιακά κτίρια, μέσα μαζικής μεταφοράς και λοιπά).

Ανεξάρτητα από τη διαταραγμένη σχέση του πολίτη με το κράτος, ο κοινός μας τόπος, ο δημόσιος χώρος εξακολουθεί να παραμένει το προνομιακό πεδίο όπου ασκείται η άμεση δημοκρατία της καθημερινής ζωής, το πρόσφορο έδαφος όπου αναπτύσσεται αυθόρμητα ο πολιτισμός της πόλης. Γι αυτό το λόγο απαιτεί πρωτογενή και ολοκληρωμένο σχεδιασμό με στόχο την ενοποίηση και όχι τον κατακερματισμό του ώστε να επιτευχθεί το όραμα μιας συνεκτικής πόλης, που είναι και η βασική προϋπόθεση για μία συνεκτική κοινωνία των πολιτών.–

 

Δείτε τις ειδήσεις από την Ελλάδα και όλο τον κόσμο στο GRTimes.gr

Ακολουθήστε το GRTimes στο Google News και ενημερωθείτε πριν από όλους

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

go-to-top