Διαχείριση βίαιων σεξουαλικών συμπεριφορών – Η ψυχολόγος Ε. Λεβεντάκη συμβουλεύει

Διαχείριση βίαιων σεξουαλικών συμπεριφορών – Η ψυχολόγος Ε. Λεβεντάκη συμβουλεύει

Συμβουλές για τη διαχείριση συμπεριφορών σεξουαλικής κακοποίησης και παρενόχλησης δίνει στο GRTimes η ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια, κυρία Έλενα Λεβεντάκη. Ποια είναι τα συμπεριφορικά «καμπανάκια» που δεν πρέπει να αγνοούμε, πως πρέπει να «απαντάμε» σε κακοποιητικές συμπεριφορές και με ποιόν τρόπο μπορεί ένα θύμα να διαχειριστεί μια τόσο οδυνηρή εμπειρία;

Ρεπορτάζ: Μαριαλένα Τσόγκα

Τον δικό τους αδιάκοπο και σκληρό προσωπικό αγώνα δίνουν χιλιάδες θύματα σεξουαλικής κακοποίησης και παρενόχλησης και μάλιστα πολύ πριν οι ειδεχθείς πράξεις που υπέστησαν φτάσουν στα…αυτιά μας. Οι περιπτώσεις στη χώρα μας χιλιάδες, με το ποσοστό των σχετικών καταγγελιών να μη ξεπερνάει, σύμφωνα με πληροφορίες, τις 200 ετησίως. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως σε έρευνα της Κομισιόν που δημοσιεύτηκε στην Washington Post, το 32% των Ελλήνων ερωτηθέντων θεωρούν το σεξ χωρίς συγκατάθεση δικαιολογημένο ή αποδεκτό, γεγονός που εγείρει ερωτήματα για την εξέλιξη του φαινομένου στην Ελλάδα.

«Πότε το φλερτ είναι παρενόχληση και πότε η σεξουαλική πράξη λαμβάνει τον χαρακτήρα κακοποίησης»

Σύμφωνα με τη ψυχολόγο, κυρία Έλενα Λεβεντάκη, κάποιος παρενοχλείται ή κακοποιείται  όταν δεχτεί κίνηση, άγγιγμα ή πράξη παρά τη θέλησή του. Το σημαντικότερο «καμπανάκι» είναι ο τρόπος που κάποιος αισθάνεται με αυτή τη κίνηση. Αν νιώσει για παράδειγμα ότι απειλείται, δεν έχει επιλογή ή ότι βρίσκεται σε μια θέση που του στερείται η ελεύθερη επιλογή της συναίνεσης ή της απόρριψης, τότε σίγουρα πρόκειται για μια συμπεριφορά που παραβιάζει τα ατομικά όρια. Η αντίδραση του θύτη στο “όχι” ή στην οριοθέτησή του ατόμου, μαρτυρά την διάθεση του. Αν παραδείγματος χάριν εκνευρίζεται, θυμώνει, απειλεί, τότε, όπως σημειώνει η ψυχολόγος, σίγουρα δεν πρόκειται για φλερτ. Τα όρια στον εργασιακό χώρο είναι ξεκάθαρα, τονίζει, καθώς υπάρχει η επαγγελματική σχέση όπου το άγγιγμα δεν υφίσταται όπως στις φιλικές και τις ερωτικές σχέσεις, γεγονός που κάνει πιο ευδιάκριτους τους ρόλους.

Αρκετό ενδιαφέρον έχει η ανάλυση του προφίλ του θύτη. Με βάση τα λεγόμενα της ψυχολόγου, θύτες είναι κατά βάση άνθρωποι με ναρκισσισμό· δηλαδή άνθρωποι επιβλητικοί, που υποτιμούν και δεν σέβονται τους άλλους. Οι ίδιοι συχνά υπερεκτιμούν τον εαυτό τους, δεν έχουν ενσυναίσθηση και υγιείς διαπροσωπικές σχέσεις. Όπως σημειώνεται, άνθρωποι με ναρκισσιστικές διαταραχές εύκολα γοητεύουν με την συμπεριφορά τους και συνήθως ψάχνουν για θύματα που με ένα τρόπο εξαρτώνται από αυτούς. Σύμφωνα με την κυρία Λεβεντάκη, θύτες με τη παραπάνω ψυχογραφία είναι πολύ πιθανό να έχουν και οι ίδιοι κακοποιηθεί. Η υποτίμηση, η ειρωνεία, ο χλευασμός, η κτητικότητα, η ζήλεια, η κριτική, ο εκφοβισμός-απειλές και ο έλεγχος είναι μερικά από τα «όπλα» του θύτη προς το θύμα, όπως επισημαίνει η ψυχολόγος.

«Πώς να το διαχειριστώ»

Τα θύματα που δέχονται μια κακοποιητική συμπεριφορά χρειάζεται να αντιμετωπίσουν την κατάσταση κατάματα και να φύγουν από τη κακοποιητική σχέση. Τα πρώτα βήματα              -ψυχολογικής πάντα- διαχείρισης των οδυνηρών αυτών βιωμάτων, σύμφωνα με την ψυχολόγο, είναι η προσφυγή σε κάποιον ειδικό. Η διαδικασία είναι αρκετά χρονοβόρα για το θύμα προκειμένου να μπορέσει να επεξεργαστεί το συμβάν, να αντιμετωπίσει τις ενοχές, την αυτοκατηγόρια και να “δει” καθαρά τον θύτη χωρίς να τον δικαιολογεί.

Χρειάζεται αρκετή υπομονή μέχρι το θύμα να νιώσει εμπιστοσύνη και έπειτα να μπορέσει να ανακαλέσει το γεγονός ώστε να μπορέσει να φέρει το αντίστοιχο συναίσθημα στο παρόν. Όπως δηλώνει χαρακτηριστικά η κυρία Λεβεντάκη, η οριοθέτηση και η διεκδίκηση είναι αυτονόητες δεξιότητες που όλοι θα πρέπει να έχουμε. Χωρίς οριοθέτηση είναι αδύνατη η διατήρηση της ψυχικής υγείας αφού είναι σημαντικό το άτομο να μπορεί να εκφράζει τα θέλω και τις επιθυμίες του, ειδάλλως δεν θα γίνει ποτέ πρωταγωνιστής της ζωής του. Πολλοί φοβούνται να πουν όχι μη δυσαρεστήσουν, ενοχλήσουν, ή τσακωθούν και αυτό βάσει των λεγομένων της ψυχολόγου είναι «μεγάλη παγίδα». Όπως λέει «είναι σα να βγαίνεις να οδηγήσεις πηγαίνοντας όπου πάει ο δρόμος χωρίς επιθυμία, ανάγκες και προσανατολισμό, πράγμα αδύνατο. Όπως και στην οδήγηση, δυσαρεστείς κάποιες φορές, επικοινωνείς, σέβεσαι και σε σέβονται, κάνεις ξεκάθαρες τις ανάγκες σου και κάποιες φορές διαφωνείς» συμπληρώνει.

«Γιατί τώρα»

Είναι τελικά τόσο εύκολο για ένα θύμα να μοιραστεί μια τόσο προσωπική και ευαίσθητη εμπειρία, όσο νομίζουμε; Η απάντηση που δίνει η ειδικός είναι ότι «είναι πολύ δύσκολο για κάποιον και απαιτεί αρκετό χρόνο καθώς υπάρχουν πολλές σκέψεις και πολλές φορές αρκετοί λόγοι να αποσιωπήσει κανείς την ιστορία του. Σκεφτείτε πως νιώθουμε εμείς σαν μάρτυρες όταν την ακούμε, πόσο έντονα και δύσκολα συναισθήματα. Για να καταφέρουν τα θύματα να τη μοιραστούν, την έχουν ανακαλέσει πολλές φορές, πρώτα σαν γεγονός χωρίς συναίσθημα, και έπειτα σαν γεγονός με σωματοποίηση και συναίσθημα. Τέλος, όλη η διαδικασία έχει ως στόχο να καταφέρουν τα θύματα να φέρουν το γεγονός στο παρόν με το αντίστοιχο συναισθηματικό φορτίο που αντέχουν πια να μοιραστούν».

Ήδη ένα σημαντικό ποσοστό θυμάτων αντιστρέφει τα συναισθήματα ανοχής και σπάει τη σιωπή του, προσπαθώντας να βάλει ένα τέλος στην ανεκδιήγητη υποβάθμιση της προσωπικής αξιοπρέπειας. Το αποτέλεσμα; Θα φανεί. Σε κάθε περίπτωση «ευτυχισμένοι είναι οι ελεύθεροι και ελεύθεροι είναι οι γενναίοι». (Θουκυδίδης)

Δείτε τις ειδήσεις από την Ελλάδα και όλο τον κόσμο στο GRTimes.gr

Ακολουθήστε το GRTimes στο Google News και ενημερωθείτε πριν από όλους

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

go-to-top