Στην τρίτη πιο σημαντική ελαιοκομική περιοχή της Ελλάδας – μετά την Κρήτη και την Πελοπόννησο- τη Λέσβο, η συγκομιδή της ελιάς, τώρα ξεκινάει, δειλά δειλά. Ωστόσο, η έλλειψη βροχοπτώσεων δεν θα δώσει την αναμενόμενη παραγωγή’ δεν θα έχει ‘μαξούλι’, δηλαδή εσοδεία μεγάλης ποσότητας.
Ρεπορτάζ: Ντέπυ Χιωτοπούλου (hiotopoulou@gmail.com)
«Φέτος, δεν θα έχουμε μαξουλοχρονιά στην ελαιοπαραγωγή, σ’ ότι αφορά την ποσότητα, τόσο στον καρπό όσο και στην περιεκτικότητα σε λάδι του καρπού» αναφέρει στο GRTimes.gr ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Λέσβου Βαγγέλης Μυρσινιάς, εξηγώντας ότι η μειωμένη ποσότητα που αναμένεται να συγκεντρωθεί τη φετινή χρονιά οφείλεται στην έλλειψη βροχοπτώσεων.
Ωστόσο, η συγκομιδή της ελιάς στην τρίτη πιο σημαντική ελαιοκομική περιοχή της Ελλάδας, τη Λέσβο, τώρα ξεκινάει δειλά δειλά. «Μια πλήρη εικόνα θα έχουμε γύρω στις 15 – 20 Δεκεμβρίου» αναφέρει ο κ. Μυρσινιάς, ωστόσο οι μέχρι τώρα ενδείξεις προμηνύουν «κισίρια» και όχι «μαξούλια». Εδώ να εξηγήσουμε ότι μαξούλι στην τοπική διάλεκτο είναι η εσοδεία, η συγκομιδή, το γεωργικό προϊόν, η παραγωγή της χρονιάς.
Οι καλές χρονιές λέγονται μαξούλια ή μαξουλοχρονιές ενώ οι κακές κισίρια. Η λέξη βρίσκεται σε πολλά λογοτεχνικά έργα όπως π.χ. στα Ματωμένα χώματα της Διδώς Σωτηρίου «Τα πρόσωπα μικρών και μεγάλων λάμπανε από χαρά, μιας και τα μαξούλια μοσχοπουληθήκανε» ενώ συνηθίζεται και η ευχή «Καλό μαξούλι να μας δώσει ο Θεός!».
Έτσι, με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, όπως ενημερώνει το GRTimes.gr ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Λέσβου η φετινή ελαιοπαραγωγή θα κυμανθεί στους 7.000 – 8.000 τόνους, όταν η αντίστοιχη περσινή μαξουλοχρονιά – η οποία ήταν μια πολύ καλή χρονιά- κινήθηκε στους 15.000 τόνους.
Να σημειώσουμε ότι η Λέσβος καλύπτει το 20% της συνολικής παραγωγής της χώρας ενώ υπολογίζονται περί τα 9 εκατομμύρια ελαιόδενδρα διαμορφωμένα σε αναρίθμητους ελαιώνες, σε αναβαθμίδες (ή σέτια όπως τα ονομάζουν οι ντόπιοι). Ξεκινούν από τη θάλασσα και τελειώνουν εκεί που αρχίζει να ευδοκιμεί το πεύκο, δηλαδή περίπου στα 600 μέτρα υψόμετρο. Τα περισσότερα συναντώνται στο βορειοανατολικό τμήμα του νησιού και νότια ενώ η μικρότερη παραγωγή βρίσκεται στη δυτική πλευρά.
Προϊόν Γεωγραφικής Ένδειξης
Η Λέσβος, τρίτο μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας – μετά την Κρήτη και την Εύβοια- χαρακτηρίζεται, μεταξύ άλλων, ως «το νησί με τους κόλπους των ελαιώνων», επειδή είναι γνωστό για την πλούσια χλωρίδα του, συμπεριλαμβανομένων και των ελαιώνων, που καλύπτουν το ¼ της συνολικής έκτασής του. Το γεμάτο ζωή οικοσύστημά της, το κλίμα και η ιδιαίτερη γεωμορφολογία της, συνεισφέρουν σημαντικά στη δημιουργία ενός μοναδικού και ιδιαίτερου στη γεύση εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου. Ας μην ξεχνάμε ότι το ελαιόλαδο της Λέσβου φέρει τη νομοθετική ένδειξη ΠΓΕ Λέσβος.
Ο ελαιώνας της Λέσβου είναι μεικτός’ τον συναπαρτίζουν δύο βασικές, μεσόκαρπες ποικιλίες, η Κολοβή και η Αδραμυτινή. Η Κολοβή είναι γνωστή και ως Μυτιλινιά ή Βαλανολιά (λόγω του σχήματος του καρπού που μοιάζει με βελανίδι) ενώ η Αδραμυτινή ή Αϊβαλιώτικη προέρχεται από τα παράλια της Μικράς Ασίας και συγκεκριμένα από την περιοχή του Αϊβαλί. Η γηγενής ποικιλία Κολοβή, η οποία δεν καλλιεργείται πουθενά αλλού στην Ελλάδα, αντιστοιχεί στο 80% της ελαιοκαλλιέργειας και συναντάται κυρίως στο νότιο και νοτιοδυτικό τμήμα του νησιού ως μονοκαλλιέργεια. Αντίστοιχα, η Αδραμυτινή (περίπου το 15%) εντοπίζεται κυρίως στη περιοχή της Μυτιλήνης και στο βόρειο και βορειανατολικό τμήμα του νησιού, ατενίζοντας τον Αδραμυτινό κόλπο. Διάσπαρτα στο νησί, σε μικρά ποσοστά καλλιεργούνται και οι ποικιλίες Θρούμπα ή Θασίτικη και Αγριελιά.
Γευστικά, το ελαιόλαδο της Λέσβου ξεχωρίζει για το έντονο φρουτώδες του σε μύτη και στόμα, που έρχεται σε απόλυτη γευστική ισορροπία με την διακριτική παρουσία του πικρού και την τονισμένη γεύση του πικάντικου. Αυτό, όμως, που το κάνει ιδιαίτερο και μοναδικό είναι η συνολική πολυπλοκότητα των αρωμάτων του, με πρωτεύον χαρακτηριστικό τα αρώματα πράσινης ντομάτας και φύλλων ντοματιάς, αγκινάρας και ευκαλύπτου, πλαισιωμένα από φρέσκα αρωματικά βότανα, ανοιξιάτικο χορτάρι και πράσινους καρπούς. Στην επίγευση, η οποία είναι μεγάλης διάρκειας, υπερισχύει η αίσθηση της ντομάτας.
6ος Διεθνής Διαγωνισμός Ελαιόλαδου
Με στόχο την ανάδειξη των ελαιοπαραγωγικών περιοχών της χώρας και των γηγενών ποικιλιών ελιάς ο 6ος διεθνής διαγωνισμός ελαιολάδου «Αthena International Olive Oil Competition» θα πραγματοποιηθεί στη Λέσβο, 8 – 10 Απριλίου 2021, και συγκεκριμένα στο Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας που βρίσκεται στην Αγία Παρασκευή.
Στον διαγωνισμό Athena, ο οποίος έχει την ιδιαιτερότητα να αλλάζει κάθε χρόνο τόπο διεξαγωγής (από το 2016 έχει διεξαχθεί στην Αθήνα, στην Πύλο, στους Δελφούς, στο Ναύπλιο και στα Σπάτα), συμμετέχουν ανελλιπώς μερικοί από τους καλύτερους ελαιοπαραγωγούς της υφηλίου, η δε αξιολόγηση των ελαιολάδων γίνεται «τυφλά», με tablets και ειδικό λογισμικό που σχεδιάστηκε για το σκοπό αυτό.
Την 25μελή διεθνή κριτική επιτροπή του Athena συνθέτουν γευσιγνώστες-δοκιμαστές διεθνούς εμβέλειας από την Αργεντινή, τη Βραζιλία, τη Γαλλία, τις ΗΠΑ, την Ισπανία, το Ισραήλ, την Ιταλία, την Κροατία, το Μαρόκο, τη Μεγάλη Βρετανία, την Πορτογαλία, την Τυνησία και, φυσικά, την Ελλάδα.
Φέτος, μάλιστα, θα είναι η 1η φορά που στην επιτροπή θα συμμετάσχουν κριτές από το Νότιο ημισφαίριο και το Μαρόκο, σε αναγνώριση της ραγδαίας ανάπτυξης της ελαιοκαλλιέργειας στα μέρη αυτά. Εξάλλου, πέρυσι, καλύτερο ελαιόλαδο του διαγωνισμού ανάμεσα σε 430 συμμετοχές, αναδείχθηκε ένα δείγμα από την Κίνα. Η υποβολή συμμετοχών για τον 6ο διεθνή διαγωνισμό ελαιολάδου «Αthena International Olive Oil Competition» ξεκινάει στις 2 Δεκεμβρίου.
