Η ανασκαφική έρευνα από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηρακλείου στο οικόπεδο της Lidl Ελλάς στις Μεσαμπελιές Ηρακλείου, τον χειμώνα του 2020, έφερε στο φως σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα. Ο αρχαίος λιθόστρωτος δρόμος διατηρήθηκε αυτούσιος, αναδείχθηκε και έκτοτε συντηρείται από τη Lidl Ελλάς. Το δε κόστος της αρχαιολογικής δαπάνης για την ανάδειξη του αρχαιολογικού ευρήματος ξεπέρασε τις 500.000 ευρώ.
Ρεπορτάζ: Ντέπυ Χιωτοπούλου ([email protected])
Μεσαμπελιές Ηρακλείου, οδός Αλεξάνδρου Παπαναστασίου 144, ένα από τα πέντε σημεία πώλησης της Lidl Ελλάς στο Ηράκλειο, 16 σ’ όλη την Κρήτη και 230 στην Ελλάδα.
Ποιά είναι όμως η ιδιαιτερότητα και σημαντικότητα του εν λόγω καταστήματος, όπου και αποτέλεσε αφορμή για να το επισκεφτούμε κατά τη διάρκεια ενός δημοσιογραφικού βιωματικού ταξιδιού στην Κρήτη, όπου και συναντήσαμε στρατηγικούς συνεργάτες της εταιρίας στο νησί; Η ιδιαιτερότητα και σημαντικότητα του Lidl στις Μεσαμπελιές Ηρακλείου έγκειται στο γεγονός ότι κατά την ανέγερσή του εντοπίστηκαν στο οικόπεδο κινητά αρχαιολογικά ευρήματα.
Ήταν χειμώνας του 2020, όταν κατά την επίβλεψη των εργασιών ανέγερσης του καταστήματος εντοπίστηκαν αρχαιότητες και διενεργήθηκε σωστική ανασκαφική έρευνα από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηρακλείου, υπό την επίβλεψη της αρχαιολόγου Μαρίας Μαυράκη Μπαλάνου.
Το GRTimes.gr βρέθηκε στον υπόγειο χώρο στάθμευσης του Lidl, στο αρχαιολογικό εύρημα.
Αρχαιολογική δαπάνη ύψους 500.000 ευρώ
Στο πλαίσιο του αναπτυξιακού της πλάνου η Lidl Ελλάς εγκαινίασε στις 20 Μαΐου του 2021 ένα νέο κατάστημα στην περιοχή Μεσαμπελιές στο Ηράκλειο. Προηγήθηκε μια σειρά ενεργειών, από την αναζήτηση του οικοπέδου, τις οικοδομικές αναλύσεις, την έρευνα αγοράς, τις αδειοδοτικές άδειες κτλ. έως ότου φτάσουν στο στάδιο να ξεκινήσουν να κτίζουν.
«Στο συγκεκριμένο πρότζεκτ αντιμετωπίσαμε έναν ‘μαύρο κύκνο’ όπως λέμε στην ορολογία μας, ένα αναπάντεχο γεγονός που δεν είναι άλλο από την εύρεση των αρχαιολογικών ευρημάτων» ανέφερε ο Δημήτρης Κυριανός διευθυντής ανάπτυξης της Lidl για τη Νότια Ελλάδα, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης μας στον υπόγειο χώρο στάθμευσης του καταστήματος όπου εκτίθεται και το αρχαιολογικό εύρημα.
Όπως ο ίδιος είπε, οι αρχαιότητες που εντοπίστηκαν, τους καθυστέρησε το πρότζεκτ, περίπου ένα χρόνο, «για καλό σκοπό» όπως χαρακτηριστικά υπογράμμισε. Σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηρακλείου και την αρχαιολόγο κα. Μαυράκη Μπαλάνου, όπως επισήμανε ο κ. Κυριανός, προχώρησαν όλες οι ανασκαφικές διαδικασίες, και κατόπιν τεχνικής λύσης, ο αρχαίος λιθόστρωτος δρόμος διατηρήθηκε αυτούσιος, αναδείχθηκε και έκτοτε συντηρείται από τη Lidl Ελλάς. Η συνολική επένδυση για τη διατήρηση και ανάδειξη του αρχαιολογικού ευρήματος ξεπέρασε το μισό εκατ. ευρώ και αποτελεί έμπρακτη απόδειξη ότι η Lidl Ελλάς τιμά την πολιτιστική κληρονομιά της χώρας.
Σημειώνεται ότι η συνολική επένδυση ανήλθε στα 9,4 εκατ. ευρώ και το συγκεκριμένο κατάστημα έχει 1.263 τ.μ. χώρο πώλησης, 107 θέσεις στάθμευσης και έξι ταμεία.
Τα αρχαιολογικά ευρήματα
Ένας αρχαίος λιθόστρωτος δρόμος, ένας μυκηναϊκός γυναικείος τάφος με διακοσμημένα αγγεία και χρυσά κοσμήματα, χάλκινα νομίσματα και τέσσερις κεραμικοί κλίβανοι εντοπίστηκαν στον υπόγειο χώρο στάθμευσης του καταστήματος Lidl στις Μεσαμπελιές Ηρακλείου.
«Το χειμώνα του 2020 και κατόπιν παρακολούθησης των εκσκαφικών εργασιών που γινόταν για την κατασκευή του καταστήματος, εντοπίσαμε κάποια ευρήματα. Τα πρώτα που βρεθήκανε ήταν στο βορειοδυτικό τμήμα, που σήμερα είναι δρόμος» ανέφερε η αρχαιολόγος Μαρία Μαυράκη Μπαλάνου λέγοντας ότι ξεκίνησαν με τις ανασκαφές εντοπίζοντας τον πρώτο τάφο ο οποίος ήταν γυναικείος, είχε πτερίσματα και ήταν λακκοειδής. Η εποχή που χρονολογείται ο τάφος είναι περίπου από το 1.100 – 900 π.Χ. και ήταν ασύλητος.
Βρέθηκαν άλλες δυο ταφές κατεστραμμένες, καθώς και κατάλοιπα από τέσσερις κεραμικούς κλίβανους. «Από τις ανασκαφές και την εμπειρία μας καταλάβαμε από την αρχή ότι εδώ κρύβεται κάτι μεγαλειώδες. Δεν μπορούσαμε να φανταστούμε τι είχε. Στην πορεία αποκαλύφθηκε ο δρόμος, ο οποίος ήταν ανάμεσα σε δυο ασβεστόλιθους (κούσκουρα) και συνδεόταν με τον δρόμο της Κνωσού» ανέφερε η κα. Μαυράκη Μπαλάνου.
Η αρχαία οδός διαμορφώθηκε ανάμεσα σε δυο χαμηλά εξάρματα του φυσικού κούσκουρα. Το τμήμα που αποκαλύφθηκε είχε μήκος 26,5 μέτρα και μέγιστο σωζόμενο πλάτος 3,60 μ. Πρόκειται για λιθόστρωτο από ημικατεργασμένους λίθους που είχαν πακτωθεί με πυκνή διάταξη, χωρίς κενά πάνω σε χωμάτινο υπόστρωμα.
Όπως επισήμανε η αρχαιολόγος και μέσα από φωτογραφίες που μας έδειξε από τα ευρήματα του τάφου ανασκάφηκαν αμφορείς, χρυσά σκουλαρίκια, μια χάντρα από κρύσταλλο, ένα δακτυλιδάκι που απολήγει σε δυο κεφάλια φιδιών, μια χρυσή χάντρα, ένας κάλαθος κτλ. Τα ευρήματα έχουν μεταφερθεί στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου.
Από τους γεωμετρικούς έως τους βυζαντινούς χρόνους
Μετά την ολοκλήρωση των ανασκαφικών εργασιών το μεγαλύτερο τμήμα του λιθόστρωτου διατηρήθηκε στη θέση του, στο υπόγειο του καταστήματος, με εξαίρεση το βορειότερο τμήμα μήκους 8 μ. το οποίο αποσπάστηκε και μεταφέρθηκε σε παρακείμενη θέση. Αυτό συνέβη, αφενός για την ασφάλεια του κτιρίου και αφετέρου να γίνεται αντιληπτή η σχέση των δυο τμημάτων από το κοινό.
Από τη μέχρι τώρα μελέτη προκύπτει ότι η αρχαίο οδός είχε διαχρονική χρήση, με αφετηρία πιθανόν τους γεωμετρικούς χρόνους, συνδέοντας την Κνωσό με τον αρχαίο λιμένα του Ηρακλείου.
«Έχει μια χρήση από τα γεωμετρικά χρόνια μέχρι και τα μεσαιωνικά, και στα ελληνιστικά, και στα ρωμαϊκά, και στα βυζαντινά βρήκαμε ευρήματα, νομίσματα, του Αδριανού από το 117 -138 μ.Χ.» επισήμανε η υπεύθυνος αρχαιολόγος που επίβλεψε την ανασκαφική έρευνα.
Και όπως ανέφερε από την πλευρά του ο υπεύθυνος μηχανικός της Lidl Ελλάς για το συγκεκριμένο πρότζεκτ Επαμεινώντας Τρικαλίτης «είχαμε δυο επιλογές, ή να προχωρήσουμε ή όχι στην επένδυση, προτιμήσαμε να προχωρήσουμε διότι το πιστεύαμε το σημείο».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Lidl Ελλάς: Το GRTimes.gr στην AGRO CRETA στα Χανιά με τα περίφημα αβοκάντο (ΦΩΤΟ – VIDEO)
Lidl Ελλάς: Έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ΠΓΕ Χανιά Κρήτης Νῶμα με την υπογραφή της Kreta Food (ΦΩΤΟ)
