LifeASTI: Με “υπογραφή” ερευνητών του ΑΠΘ, καινοτόμος εφαρμογή για την Αστική Θερμική Νησίδα

LifeASTI: Με “υπογραφή” ερευνητών του ΑΠΘ, καινοτόμος εφαρμογή για την Αστική Θερμική Νησίδα

Ρεπορτάζ: Αλέξανδρος Αλεξιάδης

Με την κλιματική αλλαγή να κάνει όλο και πιο έντονη, όλο και πιο καταστροφική την παρουσία της, επηρεάζοντας σε πολύ μεγάλο βαθμό το επίπεδο διαβίωσης και την ασφάλεια των πολιτών, ήταν μονόδρομος η εξέλιξη της μετεωρολογίας, επιστήμη που «εξοπλίζεται» με νέα, σύγχρονα και εξειδικευμένα εργαλεία. Ένα από αυτά, είναι η πλατφόρμα lifeASTI, που αναπτύσσεται στο πλαίσιο ερευνητικού έργου, στο ΑΠΘ.

Ένα από τα φαινόμενα που σχετίζεται με την κλιματική αλλαγή, είναι και αυτό της Αστικής Θερμικής Νησίδας (ΑΘΝ), κατά το οποίο η θερμοκρασία στα αστικά και τα ημιαστικά περιβάλλοντα, είναι μεγαλύτερη από αυτή στα προάστια ή στις αγροτικές περιοχές, γεγονός που συμβάλει και στην αύξηση της δυσφορίας που αισθάνονται οι πολίτες, επηρεάζοντας αρνητικά την υγεία τους.

Αν συνυπολογιστεί πως η ΑΘΝ επιφέρει πολύ πιο έντονες επιπτώσεις στη διάρκεια των επεισοδίων καύσωνα, καθίσταται προφανές πως πρέπει να προστατευτεί και να ενημερωθεί καλύτερα ο αστικός πληθυσμός, ενώ οι εκάστοτε αρχές, με βάση τα ειδικά κλιματικά δεδομένα της κάθε περιοχής, πρέπει να λαμβάνουν συγκεκριμένα μέτρα.

Αυτό είναι και το γενικό πλαίσιο στο οποίο κινείται το  έργο lifeASTI, η υλοποίηση του οποίου περιλαμβάνει μια εξαιρετικά χρήσιμη και καινοτόμο εφαρμογή, (και σε IOS) που έχει ήδη τεθεί στην υπηρεσία των πολιτών και των αρχών, προσφέροντας πολύτιμες μετεωρολογικές πληροφορίες.

«Ψυχή» του ερευνητικού προγράμματος, είναι η Δάφνη Παρλιάρη, υποψήφια διδακτόρισσα και ερευνήτρια στο Εργαστήριο Φυσικής της Ατμόσφαιρας του ΑΠΘ. Όπως αναφέρει στο GRTimes, το lifeASTI, είναι στην κατεύθυνση να συνδέσει επιστημονικά, προϊόντα και υπηρεσίες με μια άμεση εφαρμογή που να απευθύνεται και σε απλούς πολίτες, αλλά και σε φορείς της αυτοδιοίκησης ή της κεντρικής διοίκησης που θέλουν να προστατέψουν τους αστικούς πληθυσμούς και να διευκολύνουν την καθημερινότητα τους, ιδιαίτερα σε περιόδους που είναι επιβαρυμένες από άποψη θερμικής δυσφορίας και θερμοκρασίας.

Όπως εξηγεί η ίδια, μπορεί πάρα πολύ εύκολα κάποιος – αν κατεβάσει την εφαρμογή στο κινητό του ή αν μπει στη σχετική ιστοσελίδα του έργου – να πάρει συγκεκριμένες πληροφορίες βιομετεωρολογίας και μετεωρολογικών προγνώσεων, ενώ το πρωτοποριακό που κάνει το lifeASTI, είναι ότι η πρόγνωση που παράγει έχει πολύ μεγάλη χωρική ανάλυση, στα 250 μέτρα. Αυτό με απλά λόγια, σημαίνει ότι η πρόγνωση που βγάζει ο κάθε χρήστης, είναι στοχευμένη ακριβώς στην περιοχή που θέλει. Δηλαδή, άλλη πρόγνωση βγαίνει για το πρώτο διαμέρισμα της Θεσσαλονίκης, άλλη για το 6ο, άλλη για το 5ο κτλ,  όπως και στη Ρώμη φυσικά, μια από τις άλλες πόλεις που συμμετέχουν στο πρόγραμμα.

Σύμφωνα με την ερευνήτρια, η συγκεκριμένη εφαρμογή διαθέτει την πρόγνωση μετεωρολογικών παραμέτρων – όπως η θερμοκρασία που είναι και το πιο εύκολα κατανοητό δεδομένο – ενώ υπάρχουν και βιομετεωρολογικές παράμετροι-δείκτες όπως είναι ο δείκτης UTCI, ο καθολικός βιομετεωρολογικός δείκτης και η Apparent Temperature, η αισθητή θερμοκρασία δηλαδή,  δείκτες που συνδέουν την μετεωρολογία με το πως αισθάνεται ο ανθρώπινος οργανισμός σε συγκεκριμένες συνθήκες. Εκφράζουν δηλαδή τη δυσφορία.

Στην εφαρμογή υπάρχει ένα «expert panel» που στα ελληνικά σημαίνει εξειδικευμένα εργαλεία, όπου κάποιος που έχει μια μεγαλύτερη εξοικείωση με φυσικά μεγέθη και μετεωρολογία, μπορεί να βρει και άλλα δεδομένα, όπως πχ διαγράμματα, χάρτες, πρόγνωση και σχετική υγρασία.

Στην αρχή, το project ξεκίνησε μόνο με τη Ρώμη και τη Θεσσαλονίκη, καθώς οι εταίροι ήταν από τις συγκεκριμένες πόλεις, δηλώνει η κα. Παρλιάρη. «Στην πορεία εμπλέξαμε και το Ηράκλειο, ως implementation city. Από εκεί και πέρα, έχουμε ήδη προσεγγίσει και άλλους όμορους δήμους της Θεσσαλονίκης και μερικούς δήμους στη Ρώμη, οι οποίοι παρουσιάζουν σημαντική αστική θερμική νησίδα… Έχουμε ήδη μπει στη διαδικασία να επεκτείνουμε τη χρήση των εργαλείων σε άλλες παρόμοιες πόλεις που έχουν τέτοιου είδους προβλήματα», τονίζει.

«Στόχος του lifeASTI, είναι να παρέχει μια υπηρεσία στον αστικό πληθυσμό που θα τον βοηθήσει να κάνει την καθημερινότητα του πιο εύκολη το καλοκαίρι, που οι συνθήκες είναι πολύ δύσκολες στα αστικά κέντρα, ιδιαίτερα της Μεσογείου. Με αυτόν τον τρόπο κάποιος μπορεί να  προετοιμαστεί καλύτερα, να λάβει τα απαραίτητα μέτρα προστασίας και κατ` επέκταση, θα μειωθούν και οι θάνατοι αλλά και γενικά θα προστατευτεί ο ανθρώπινος οργανισμός και η αποδοτικότητα μας που πέφτει, όταν δεν μπορούμε να νιώσουμε καλά, μέσα στην πόλη» καταλήγει η κα. Παρλιάρη.

Όσο πιο ψηλές οι θερμοκρασίες, τόσο μεγαλύτερο το ρίσκο για θνησιμότητα

Για τις επιπτώσεις που έχει το φαινόμενο της Αστικής Θερμικής Νησίδας και το ενδεχόμενο να συνδέεται με περισσότερους θανάτους στη διάρκεια του καλοκαιριού, μίλησε μεταξύ άλλων στο GRTimes.gr, ο Δημήτρης Μελάς, καθηγητής Φυσικής του Περιβάλλοντος και συντονιστής του προγράμματος lifeASTI.

Λόγω του συγκεκριμένου προβλήματος, όπως είπε, δημιουργούνται τα καλοκαίρια ειδικές συνθήκες μέσα στις πόλεις, με αποτέλεσμα οι κάτοικοι τους να βιώνουν τους καύσωνες πιο έντονα. Σε ερώτηση δε για το αν συνδέεται η ΑΘΝ με αυξημένους θανάτους, επισημαίνει πως δεν έχει γίνει κάποια κλινική εξέταση που να δείχνει ότι κάποιοι άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από αυτό το αίτιο, έχει γίνει όμως στατιστική ανάλυση.

«Αυτό που κάναμε, είναι να αναλύσουμε τη θνησιμότητα στις διαφορετικές πόλεις – στη συγκεκριμένη περίπτωση στη Θεσσαλονίκη – και είδαμε ότι υπάρχουν δύο μέγιστα κατά τη διάρκεια του έτους. Το πρώτο είναι τον χειμώνα και αυτό ήταν το αναμενόμενο, γιατί είναι πιο δύσκολες οι συνθήκες για τους ανθρώπους, οπότε η θνησιμότητα είναι σαφώς μεγαλύτερη. Περισσότεροι ιοί και η ψυχρή καταπόνηση βέβαια. Αυτό όμως που δεν ξέραμε και φάνηκε από την ανάλυση που κάναμε, είναι ότι κάθε χρόνο υπάρχει ένα δευτερεύον μέγιστο στους θανάτους κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Το οποίο συνδέεται – συσχετίζεται άμεσα με τις θερμοκρασίες. Όσο πιο ψηλές οι θερμοκρασίες, τόσο μεγαλύτερο το ρίσκο για θνησιμότητα» ανέφερε ο καθηγητής του ΑΠΘ.

Έτσι λοιπόν, στόχος του lifeASTI, όπως λέει ο κ. Μελάς, είναι να δημιουργηθούν διάφορα εργαλεία, τα οποία από τη μια θα προειδοποιούν τον πληθυσμό σε τέτοιες περιπτώσεις και από την άλλη τις αρχές, ώστε να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα.

Σχετικά με τη λειτουργία της διαδικτυακής πλατφόρμας, ο καθηγητής εξηγεί ότι όποιος θέλει μπορεί να μπαίνει μέσω ίντερνετ κάθε μέρα και να παρακολουθεί την πρόγνωση για τις επόμενες τέσσερις μέρες, ενώ αντίστοιχες πληροφορίες δίνει και η εφαρμογή για τα κινητά.

Και το περασμένο καλοκαίρι το σύστημα λειτουργούσε πλήρως και παρείχε πλήρη ενημέρωση στους πολίτες, καταγράφοντας μάλιστα πολύ καλή επισκεψιμότητα, ιδιαίτερα από τη Θεσσαλονίκη, γεγονός που σύμφωνα με τον κ. Μελά δείχνει και τη μεγάλη χρησιμότητα του έργου.

Ποιες περιοχές καλύπτει και ποια τα σχέδια του lifeASTI

Εκτός από το ΑΠΘ, στο πρόγραμμα συμμετέχει μια ομάδα από την Ιταλία που ασχολείται με την πόλη της Ρώμης, ενώ από την Ελλάδα συμμετέχει μέχρι στιγμής και το Ηράκλειο.

Όπως τονίζει ο κ. Μελάς, οι ερευνητές έχουν υποσχεθεί στην Ε.Ε ότι μέσα στο επόμενο διάστημα θα επεκτείνουν το σύστημα ώστε να καλύπτει και άλλες πόλεις. «Είμαστε σε συζήτηση και με άλλους δήμους του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης που ενδιαφέρονται και επίσης συζητάμε και με την Κύπρο και με άλλες χώρες για να επεκταθούμε».

Ο στόχος είναι να υπάρχει μια κοινή μεθοδολογία (από την τεχνογνωσία που αναπτύσσει το lifeASTI) με τοπικές προσαρμογές που είναι απαραίτητες, καθώς κάθε πόλη έχει τις δικές της ιδιαιτερότητες. Κατά βάση η τεχνογνωσία είναι κυρίως του ΑΠΘ και αυτή θα εφαρμοστεί και σε άλλες περιπτώσεις και μάλιστα θα μεταφερθεί και στις ομάδες της Ιταλίας έτσι ώστε αν θέλουν να κάνουν επέκταση σε άλλες πόλεις της χώρας τους, να μπορούν να την κάνουν.

Το lifeASTI ως έργο ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2018 και κανονικά ολοκληρώνεται το ερχόμενο καλοκαίρι αλλά έχει ήδη ζητηθεί από την Ε.Ε  μια παράταση 4-6 μηνών, καθώς λόγω του κορωνοϊού σημειώθηκαν κάποιες καθυστερήσεις σε ορισμένους τομείς. Ωστόσο η σχετική πλατφόρμα και η εφαρμογή «τρέχουν» κανονικά και είναι προσβάσιμα στους πολίτες.

Δείτε περισσότερες πληροφορίες για το lifeASTI στη σελίδα του έργου ΕΔΩ

Κατεβάστε την εφαρμογή για android ΕΔΩ και για IOS ΕΔΩ

Ακολουθήστε το lifeASTI στα social media για να παρακολουθείτε όλα τα νέα:

 

Δείτε τις ειδήσεις από την Ελλάδα και όλο τον κόσμο στο GRTimes.gr

Ακολουθήστε το GRTimes στο Google News και ενημερωθείτε πριν από όλους

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

go-to-top