Ορεινή Αρκαδία: Οδοιπορικό στην κατοικία του θεού Πάνα (ΦΩΤΟ)

Ορεινή Αρκαδία: Οδοιπορικό στην κατοικία του θεού Πάνα (ΦΩΤΟ)

Πετρόχτιστα χωριά σκαρφαλωμένα στις πλαγιές του ελατοσκέπαστου Μαινάλου όρους, ανάμεσα σε αλπικά ξέφωτα, «φουσκωμένα» από ιστορία, λιθόστρωτα καλντερίμια, αξιοθέατα, μοναστήρια και μονοπάτια, μουσεία και τοπικά προϊόντα, αρχαία θέατρα, πύργους και βυζαντινούς ναούς, ανθρώπους όλων των ηλικιών και δραστήριους επιχειρηματίες. Το GRTimes.gr, κατόπιν πρόσκλησης του Επιμελητηρίου Αρκαδίας, ακολούθησε τα μονοπάτια της Γορτυνίας, στα ορεινά του νομού.

Αποστολή + φωτ.: Ντέπυ Χιωτοπούλου ([email protected])

Δεν είναι ένα, δεν είναι δύο, δεν είναι τρία τα διαμάντια της Ορεινής Αρκαδίας, που ξεπροβάλλουν ανάμεσα σε ελατοδάση, σε μια φύση ήπια από τη μια, άγρια από την άλλη, σε υψόμετρα που αγγίζουν τα 1.000 μ. Λιγότερο από δυο ώρες διήρκεσε το ταξίδι από Αθήνα, ακολουθώντας την Ολυμπία οδό και στη συνέχεια την περιφερειακή με προορισμό μας την όμορφη Βυτίνα. Ούτε που το καταλάβαμε ότι ανεβήκαμε σε υψόμετρο 1.033 μ., διασχίζοντας μια ήπια και ηλιόλουστη διαδρομή.

Στην πλατεία του χωριού μας υποδέχθηκαν η συνεργάτης του Επιμελητηρίου Αρκαδίας, πολιτισμολόγος και συνοδός – ξεναγός μας για τις επόμενες μέρες Νικολέττα Πλατανίτη καθώς και ο πρόεδρος της Βυτίνας Φώτης Κατσούλιας, ο οποίος και μας ξενάγησε στο πολύ ενδιαφέρον λαογραφικό μουσείο με τα 1.000 περίπου εκθέματα (ώρες λειτουργίας Σ/Κ και αργίες 11.00 – 18.00, είσοδος 1 ευρώ).

Λεπτομερέστατη η ξενάγηση από τον πρόεδρο της Βυτίνας με τα εντυπωσιακά εκθέματα από την πλούσια ιστορική και κοινωνική κληρονομιά του τόπου όπως, το τσαγκαράδικο και τα εργαλεία του, τον αργαλειό, την κούνια για τα μωρά (μπεσίκα όπως την ονομάζουν στην περιοχή), το ζυμωτήριο, τα σίδερα, τις ραπτικές μηχανές, τα ασκιά (ασκούς ή τουλούμια) που μετέφεραν υγρά και τυρί, τα αμπελουργικά εργαλεία, τα γεωργικά, του υλοτόμου, οικιακά σκεύη, τοπικές φορεσιές, παλιές φωτογραφίες, χειρόγραφα, κεντήματα, βυζαντινά στέφανα, κηροπλαστείο, εκκλησιαστικά κ.ά. Εκθέματα τα οποία προέρχονται κυρίως από τις ιδιωτικές συλλογές των δύο ιδρυτών του, ενός ντόπιου δάσκαλου-συγγραφέα-λαογράφου και ενός κουρέα-ανταποκριτή της τοπικής εφημερίδας, καθώς και από προσφορές κατοίκων της περιοχής.

Επόμενη στάση στην κεντρική πλατεία εκεί όπου βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Τρύφωνα – πολιούχου και προστάτη της Βυτίνας- χτισμένη το 1846 από ντόπιο μαύρο μάρμαρο. Στην πλατεία και ο ανδριάντας του Μαθιού Πόταγα, του νεαρού 17χρονου ήρωα που εκτελέστηκε από τους Γερμανούς στις 2 Μαΐου 1941, στην προσπάθεια του να εμποδίσει την είσοδό τους στη Βυτίνα. «Σταθείτε. Δεν θα μας σκλαβώσετε. Είμαι εδώ μόνος. Αλλά η Ελλάδα ολόκληρη ακολουθεί» φώναξε ο ήρωας στη φάλαγγα των Γερμανών όπου και δέχθηκε τις σφαίρες. Ο ανδριάντας είναι φιλοτεχνημένος από την αδελφή του γλύπτρια και εικαστικό Ελένη Πόταγα Στράτου, σύζυγο του αείμνηστου βιομήχανου Φαίδωνα Στράτου.

Περιτριγυρισμένη από καφέ, μαγαζάκια με τοπικά προϊόντα (χειροποίητα ζυμαρικά, τραχανά γλυκό και ξινό, όσπρια, τυροκομικά, γαλακτοκομικά, βότανα, παστά, λουκάνικα και βεβαίως το εξαιρετικό μέλι Ελάτης Μαινάλου «Βανίλια» με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ) σπουδαίας διατροφικής αξίας, χαμηλό σε σάκχαρα και με μικρή παραγωγή) και ταβερνούλες που έχουν ως σπεσιαλιτέ τους το κρέας από αγριογούρουνο.

Κυνηγός ο ίδιος ο Παντελής, στο ταβερνάκι του οποίου γευτήκαμε ντολμαδάκια από αγριογούρουνο αλλά και αρνάκι με πατάτες μέσα στη λαδόκολλα, αρνάκι αμπελουργού, ψητά λαχανικά κ.ά.

Λαγκάδια – Το κρεμαστό χωριό της Πελοποννήσου

Έτσι αποκαλούν τα Λαγκάδια, αλλοτινό ιστορικό κεφαλοχώρι χτισμένο στα 930 μ., που κάποτε ζούσαν τουλάχιστον 6.000 άνθρωποι, και στις μέρες μας οι μόνιμοι κάτοικοι δεν ξεπερνούν τους… 300.

Η δημιουργία του χωριού των Λαγκαδιών πιθανολογείται στο 13ο και 15ο αιώνα και κατά μια εκδοχή, οι πρώτοι κάτοικοι τους ήταν οι μάστορες, που έχτισαν το κάστρο της Άκοβας στα χρόνια της Φραγκοκρατίας. Κατά την αρχαιότητα, από τα Λαγκάδια περνούσε ο δρόμος, που οδηγούσε στην Ολυμπία, όπου διεξάγονταν οι Ολυμπιακοί Αγώνες, ενώ ακόμη και στις μέρες μας είναι ο παλιός δρόμος που φτάνει στην Ολυμπία (60 περίπου χλμ., διαδρομή 1 ώρας και 15 λεπτών) τον οποίο και επιλέγουν, κυρίως κατά τους καλοκαιρινούς μήνες οι πολυάριθμοι τουρίστες.

Στην είσοδο του χωριού, στην πλατεία Ηρώων μας υποδέχθηκε, σούρουπο πια, η νεαρή αντιδήμαρχος Γορτυνίας Πένυ Πέτσα, η οποία και μας μίλησε για τον τόπο καταγωγής της με την πλούσια ιστορία του, τόπος που πρωτοστάτησε στον απελευθερωτικό αγώνα του Μοριά κατά των Τούρκων. Τα Λαγκάδια είναι η πατρίδα της οικογένειας των Δεληγιαννέων -από τις ισχυρότερες και πλουσιότερες της περιοχής και δυο πρωθυπουργών του Ελληνικού κράτους, του Θεόδωρου Π. Δεληγιάννη που δολοφονήθηκε το 1905 έξω από τη Βουλή και του Νικόλαου Π. Δεληγιάννη που διενήργησε τις βουλευτικές εκλογές του 1895- αλλά και άλλων αγωνιστών του 1821.

Εκεί στο Ηρώο, το οποίο είναι αφιερωμένο στην μνήμη των πεσόντων Λαγκαδινών που συμμετείχαν στους Εθνικούς Αγώνες, και μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει τα ονόματά τους στα μαρμάρινα βιβλία, απέναντι βρίσκεται και ο μητροπολιτικός ναός του χωριού, των Αγίων Ταξιαρχών (1805) ο οποίος μαζί με την εκκλησία του Αγ. Ιωάννη του Προδρόμου κατασκευάστηκαν σε διάστημα 40 ημερών λόγω χρονικού περιορισμού, που έθεσε η Οθωμανική διοίκηση. Το μεγάλο καμπαναριό με το ρολόι, στα ανατολικά του ναού, κατασκευάστηκε το 1910 με χρήματα των Λαγκαδινών της Αμερικής, οι οποίοι απέστειλαν και τον μηχανισμό. Το πιο χαρακτηριστικό από τα ανάγλυφα του ναού είναι ο μαρμάρινος εσταυρωμένος, που βρίσκεται πάνω από τη νότια είσοδο σε ειδικά διαμορφωμένη κόγχη του τοίχου.

Από την πλατεία Ηρώων διασχίζουμε τον κεντρικό δρόμο, πάνω στον οποίο, δεξιά και αριστερά, την προσοχή κλέβουν τα καλόγουστα μαγαζάκια για καφέ, ρακόμελο, τσουκαλόκαυτο (ζεστό κρασί με μέλι), λουκουμάδες, παραδοσιακά πιάτα και ψητά, μαγαζιά με τοπικά προϊόντα και υφαντά. Καταλήγουμε στην άλλη πλατεία, την κεντρική, όπου βρίσκεται και το ξενοδοχείο όπου και θα διανυκτερεύσουμε. Αποτελείται από τρία διαφορετικά κτίρια, λειτουργεί από το 1953, ενώ τα τελευταία χρόνια έχει προχωρήσει σε πλήρη ανακαίνιση των δωματίων, των κοινόχρηστων χώρων και του εστιατορίου του που σερβίρει, μεταξύ άλλων, και νοστιμότατα μαγειρευτά, όπως το κοκκινιστό κοτόπουλο με χειροποίητες χυλοπίτες που γευτήκαμε.

«Σκαλώσαμε» και στο πολύχρωμο μαγαζί του Χρήστου Ρούτση για ένα ρακόμελο, ένα τσουκαλόκαυτο, έχει και δωμάτια ο Χρήστος, τρία στούντιο – σουίτες στο χωριό και δωμάτια με τζάκι στο γειτονικό Καλονέρι (5 χλμ.).

Το ηλιόλουστο πρωινό μας βρήκε να τριγυρνάμε στα λιθόστρωτα ανηφορικά σοκάκια του χωριού. Περάσαμε από το επιβλητικό πετρόχτιστο Γυμνάσιο – Λύκειο Λαγκαδίων, το οποίο ωστόσο, εδώ και μια δεκαετία δεν λειτουργεί. «Τα παιδιά πηγαίνουν σχολείο στη Βυτίνα, και για τις τάξεις του δημοτικού, από τα δυο δημοτικά σχολεία, το ένα λειτουργεί με 12 παιδιά και 3 στο νηπιαγωγείο» μας λέει ο επί 30 χρόνια δάσκαλος Βασίλης Πέτσας.

Περάσαμε από το ιστορικό σπίτι των Δεληγιάννηδων που βρίσκεται απέναντι από την εκκλησία του Αγ. Ιωάννη του Προδρόμου, φτάσαμε μέχρι την Πάνω Γειτονιά των Λαγκαδιών, τα Λεύκα. Εκεί το εργαστήρι της Κανέλλας, βουτούσε τα καρύδια στη μουσταλευριά, και δίπλα η ψησταριά της κυρά Μαρίας, φτιάχνει μαγειρευτά, και ψητά, πίτες και γλυκά του κουταλιού. Ο δρόμος συνεχίζει και έχει ωραίο ηλιοβασίλεμα, μας είπαν, ο ήλιος δύει στο Ιόνιο πέλαγος. Προς το παρόν, πήραμε τον κατήφορο αγναντεύοντας τη θέα και τα βουνά της Αρκαδίας, και ακούγοντας τον ήχο του ποταμού.

Μονή Φιλοσόφου – Η Παλαιά και η Νέα Μονή

Αποχαιρετήσαμε τα Λαγκάδια, τα οποία μπαίνουν δυναμικά στον τουριστικό χάρτη της περιοχής, και κατευθυνθήκαμε προς τη Δημητσάνα. Πρώτα όμως επισκεφτήκαμε τη Μονή Φιλοσόφου, ένα μνημείο 1050 σχεδόν ετών με τεράστια ιστορία. Είναι η Παλαιά και η Νέα Μονή Φιλοσόφου, που σύμφωνα με την παράδοση, η Παλιά Μονή ιδρύθηκε το 963 από τον Ιωάννη Λαμπαρδόπουλο, τον επονομαζόμενο «φιλόσοφο», γραμματέα του αυτοκράτορα Νικηφόρου Φωκά. Από την επωνυμία αυτή του ιδρυτού πήρε η Μονή το όνομά της. Στη Νέα Μονή ζουν πέντε μοναχοί, ανάψαμε ένα κερί στο καθολικό της και κεραστήκαμε λουκούμια.

Η παλαιά Μονή Φιλοσόφου είναι η πιο ιστορική και παλαιά μονή της Αρκαδίας (10ος αιώνας) και από τα παλαιότερα βυζαντινά μνημεία της Ελλάδας. Μεταξύ άλλων, σώζεται το Καθολικό της, ενώ είναι γνωστή και ως «Κρυφό Σχολειό», γιατί σύμφωνα με την παράδοση λειτουργούσε εκεί στα χρόνια της Τουρκοκρατίας σχολείο, που αργότερα εξελίχθηκε – στη Νέα Μονή – σε σημαντική ιερατική σχολή. Η πεζοπορική διαδρομή μεταξύ Νέας και Παλιάς Μονής Φιλοσόφου είναι περίπου 20 λεπτά της ώρας, συνεχίζει για τη μονή Προδρόμου στα 50 λεπτά ενώ στη μισή ώρα φτάνει κανείς στον ποταμό Λούσιο (μήκους 25 χλμ.), εκεί όπου σύμφωνα με τη μυθολογία οι Νύμφες Θεισόα, Νέδα και Αγνώ έλουσαν κρυφά από τον πατέρα του, Κρόνο, τον νεογέννητο Δία.

Κάποιοι ακολούθησαν το μονοπάτι μέχρι τη μονή του Αγ. Προδρόμου, υπό τη συνοδεία του εμπνευστή και πρόεδρου του Menalon Trail Γιάννη Λαγού (σ.σ. ξεχωριστό ρεπορτάζ θα αφιερώσουμε για το Menalon Trail και τις 8 διαδρομές συνολικού μήκους 75 χλμ., που διασχίζουν το Μαίναλο), οι υπόλοιποι αναχωρήσαμε για Δημητσάνα.

Δημητσάνα – Ιστορική κωμόπολη

Έδρα του δήμου Γορτυνίας – ο οποίος Δήμος Γορτυνίας όπως μας είπε ο δήμαρχος Στάθης Κούλης αποτελείται από 152 χωριά με 6.500 μόνιμους κατοίκους-, στη βορειοδυτική πλευρά του νομού Αρκαδίας, είναι η Δημητσάνα, ιστορική κωμόπολη, χτισμένη αμφιθεατρικά σε δυο αντικριστούς λόφους, σε υψόμετρο 950 μ., πάνω από το φαράγγι του Λούσιου ποταμού.

Ο κεντρικός της δρόμος είναι γεμάτος μαγαζάκια με τοπικά προϊόντα και διακοσμητικά, καφέ, μοντέρνα μπαράκια και ταβερνούλες και περιδιαβαίνοντας τα λιθόστρωτα καλντερίμια της ξεχωρίζουν τα επιβλητικά της πετρόχτιστα σπίτια, τα αρχοντικά, οι πύργοι με ψηλότερο όχι μόνο της Δημητσάνας αλλά της Πελοποννήσου τον Πύργο Ξενιού (αρχοντικό Κουκουζή) του 1850 –πενταόροφος ύψους 18 μ. ο οποίος στις μέρες μας λειτουργεί ως ξενώνας.

Η Δημητσάνα διατηρητέος οικισμός, στα 960 μ., ήδη, από τον 18ο αιώνα, υπήρξε αξιόλογο εμπορικό κέντρο της περιοχής, γνωρίζοντας μεγάλη ακμή. Είναι γενέτειρα του Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε’, του Παλαιών Πατρών Γερμανού, των Σπηλιοτοπουλαίων, στο δε σπίτι του Γρηγορίου του Ε’ στεγάζεται το Εκκλησιαστικό μουσείο. Η Βιβλιοθήκη της Δημητσάνας από το 1764 με σπάνιες εκδόσεις και πλούσιο ιστορικό αρχείο, το Ρολόι κοντά στο κέντρο της αγοράς κ.ά. είναι σημεία ενδιαφέροντος της ιστορικής κωμόπολης με τους 180 μόνιμους κατοίκους και τις 30 περίπου επιχειρήσεις. Σε κοντινή απόσταση είναι και ο Ληνός των Κολοκοτρωναίων -παραδοσιακό κτίσμα εκεί όπου βρήκαν τραγικό θάνατο ομάδα κλεφτών με επικεφαλής τον Γιάννο Κολοκοτρώνη το 1806-, η μονή της Παναγίας των Αιμυαλών (2,5 χλμ.), το μουσείο «Μίκη Θεοδωράκη» στη Ζάτουνα (4 χλμ.) με ήπια τουριστική υποδομή κ.ά.

Το γεύμα δόθηκα στην ταβέρνα Καλλιθέα όπου μας υποδέχθηκε ο ιδιοκτήτης και πρόεδρος εστιατόρων Αρκαδίας Δημήτρης Κεκετσίδης. Χοιρινό πρασοσέλινο, κοτόπουλο με χυλοπίτες, αρνάκι λαδορίγανη και λαγωτό (κουνέλι με σκόρδο και καρύδι) είχαν ετοιμάσει μαζί και με τα απαραίτητα ορεκτικά, πίτες, σαλάτες κτλ.

Στο υπαίθριο μουσείο υδροκίνησης

Στο Κεφαλάρι Αϊ Γιάννη (1,5 χλμ. νοτιοανατολικά της Δημητσάνας) λειτουργεί το υπαίθριο μουσείο υδροκίνησης το οποίο προβάλλει τη σημασία της υδροκίνησης στην παραδοσιακή κοινωνία. Το πρώτο κτήριο στεγάζει τη νεροτριβή (ή δριστέλα) και τον αλευρόμυλο με οριζόντια φτερωτή ενώ στο διπλανό δωμάτιο με το τζάκι έμενε ο μυλωνάς με την οικογένειά του. Έξω από τον μύλο βρίσκεται το ρακοκάζανο, που στηνόταν στην ύπαιθρο μετά τον τρύγο, για την παραγωγή τσίπουρου από τα στέμφυλα.

Το διώροφο κτήριο στέγαζε την κατοικία του βυρσοδέψη και το βυρσοδεψείο ενώ το εσωτερικό του εργαστηρίου είναι χωρισμένο σε ζώνες που αντιστοιχούν στα διάφορα στάδια επεξεργασίας των δερμάτων.

Το λιθόστρωτο οδηγεί σε πλάτωμα, όπου διαμορφώνεται φυσική δεξαμενή, και καταλήγει στον μπαρουτόμυλο. Το μπαρούτι, ισχυρό στοιχείο της πολιτισμικής ταυτότητας της περιοχής, διατηρείται ζωντανό στη μνήμη και τις αφηγήσεις των κατοίκων της. Κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821, οι Δημητσανίτες τροφοδοτούσαν τον αγώνα με το απαραίτητο αυτό πολεμικό υλικό. Ο Κολοκοτρώνης γράφει χαρακτηριστικά: «Μπαρούτι είχαμε, έκαμνε η Δημιτζάνα». Εδώ παρατηρούμε τον κινούμενο μηχανισμό του μπαρουτόμυλου με κοπάνια, που στη Δημητσάνα χρησιμοποιήθηκε κατά την Επανάσταση του ‘21, αλλά και έως τις αρχές του 20ού αιώνα.

Το υπαίθριο μουσείο Υδροκίνησης ανήκει στο δίκτυο μουσείων του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ), και έχει αποκαταστήσει παραδοσιακές εγκαταστάσεις και υδροκίνητους μηχανισμούς. Ώρες λειτουργίας, καθημερινά 10.00 – 18.00, εκτός Τρίτης (τηλ. 27950 31630, www.piop.gr).

Στεμνίτσα – Η Χωριατοπούλα του Μοριά

Έτσι την αποκαλούσε ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, που ήταν και αγαπημένο του χωριό. Η Στεμνίτσα στις παρυφές του Μαινάλου, σύμφωνα με τη μυθολογία, χτίστηκε από τον Υψούντα, έναν από τους πενήντα γιους του βασιλιά της Αρκαδίας Λυκάονα.

Φτάσαμε στο χωριό λίγο πριν σουρουπώσει, με βροχή και ένα βαθύ πέπλο ομίχλης να έχει σκεπάσει σχεδόν τα πάντα. Άλλο ένα σπουδαίο χωριό – διαμάντι της Ορεινής Αρκαδίας με επιβλητικά πυργόσπιτα, πέτρινα καλντερίμια, εκκλησίες και πλατείες. Επισκεφτήκαμε την εκκλησία του Αγ. Γεωργίου και στη συνέχεια κατευθυνθήκαμε στη σχολή αργυροχρυσοΐας η οποία από το 2013 ανήκει στη Γενική Γραμματεία Δια Βίου Μάθησης και λειτουργεί ως Δημόσιο ΙΕΚ και ΕΠΑΛ. Απευθύνεται σε αποφοίτους Λυκείου, διδάσκει σε μαθητές από όλη την Ελλάδα και διαθέτει δυο τμήματα «Τεχνικός Χειροποίητου Κοσμήματος και Σχεδιασμού Κοσμήματος» και «Οδηγός Βουνού» (σ.σ. στη Στεμνίτσα βρίσκεται και η έδρα του Menalon Trail που λειτουργεί και ως τουριστικό γραφείο).

Για την ιστορία, οι Στεμνιτσιώτες ήταν διάσημοι για τις επιδόσεις τους στη μεταλλουργία και οι καμπάνες ορισμένων από τις πιο φημισμένες εκκλησίες των παραδουνάβιων χωρών, λέγεται ότι φτιάχτηκαν από τα χέρια τους.

Η Στεμνίτσα αποτέλεσε την έδρα της Α’ Πελοποννησιακής Γερουσίας, φιλοξενώντας την Πρώτη Πελοποννησιακή Γερουσία, από τις 27 Μαΐου έως τα μέσα Ιουνίου του 1821. Πλατεία Γερουσίας ονομάζεται η πλατεία του χωριού με τα τραπεζοκαθίσματα αραδιασμένα και δυο τρία μαγαζάκια με παραδοσιακά προϊόντα. Ένα καφεδάκι υπό το ατμοσφαιρικό αγγελοπουλικό τοπίο μέσα στην ομίχλη, ένα ρακομελάκι για ζέσταμα και φύγαμε για το Ελληνικό.

Ελληνικό – χτισμένο σε τρεις λόφους

Δέκα χιλιόμετρα απέχει από τη Στεμνίτσα το Ελληνικό, όπου τη σημερινή του ονομασία (σ.σ. παλιά ονομαζόταν Μουλάτσι) την οφείλει στην ομώνυμη τοποθεσία βόρεια του οικισμού, όπου έχουν εντοπιστεί αρχαιοπρεπείς ογκόλιθοι, που ανήκαν πιθανώς σε φρούριο ή αρχαίο ναό. Είναι χτισμένο πάνω σε τρεις μικρούς λόφους σε υψόμετρο 760 μ. και οι μόνιμοι κάτοικοί του είναι περίπου εκατό.

Γύρω από την πλατεία του χωριού με το διώροφο πέτρινο διδακτήριο (1932) του άλλοτε τριθέσιου δημοτικού σχολείου, που στις μέρες μας δεν λειτουργεί, είναι οι δυο ταβέρνες, δυο καφέ, ένα μάρκετ και τρεις ξενώνες ενώ ένας τέταρτος βρίσκεται στην άκρη του χωριού (ερχόμενοι από Στεμνίτσα).

Δειπνήσαμε στην παραδοσιακή ταβέρνα του «Γεωργαντά» και στην παρέα μας, μεταξύ άλλων, ήταν και ο πρόεδρος του χωριού Αντώνης Βασιλόπουλος που μας εξηγούσε πώς είναι η ζωή στο χωριό. Ένα χωριό απ’ το οποίο έλκει την μισή καταγωγή του (από την πλευρά της μητέρας του) ο Έλληνας πολιτικός Δημήτρης Αβραμόπουλος, όπως επίσης και τα αδέλφια Φουρλή του γνωστού Ομίλου.

Μεγάλος πληθυσμός του χωριού μετανάστευσε στις αρχές του 20ου αιώνα στο εξωτερικό κυρίως στις Η.Π.Α. και αργότερα στην Αυστραλία. Στη δεκαετία του 1960 υπήρξε μεγάλη εσωτερική μετανάστευση προς τα αστικά κέντρα πράγμα που συντέλεσε στην πληθυσμιακή αποδυνάμωση του χωριού. Από τα μέσα της δεκαετίας του ‘90 το χωριό παρουσιάζει νέα φάση ανάπτυξης που στηρίζεται στην τουριστική του αξιοποίηση.

Καρύταινα – Το… Τολέδο της Ελλάδας

Το Κυριακάτικο πρωινό μας βρήκε στον παραδοσιακό οικισμό της Καρύταινας, σε υψόμετρο 450 μ., στη συμβολή των ποταμών Αλφειού και Λούσιου. Στο χώρο του πολιτιστικού συλλόγου μας υποδέχθηκε ο πρόεδρος του χωριού Πέτρος Ιατρόπουλος ενημερώνοντας μας πως η Καρύταινα έχει 100 μόνιμους κάτοικους οι οποίοι κάποιοι ασχολούνται με την κτηνοτροφία, λίγοι νέοι εργάζονται στη ΔΕΗ στη Μεγαλόπολη (17 χλμ.) ενώ οι περισσότεροι είναι συνταξιούχοι.

Η Καρύταινα έχει δημοτικό όπου φοιτούν 15 παιδιά ενώ «του χρόνου θα έχουμε και νηπιαγωγείο» όπως μας είπε ο κ. Ιατρόπουλος. Τα Παρασκευο – Σαββατοκύριακα η Καρύταινα έχει πολύ μεγάλη επισκεψιμότητα, έχει δυο – τρία ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια, τρία καφέ, μία ταβέρνα, ένα μαγαζάκι μίνι μάρκετ, με τοπικά προϊόντα και διάφορα καλούδια, το οποίο την ημέρα που ήμασταν στο χωριό, αν και Κυριακή πρωί, ήταν κλειστό.

Πετρόχτιστα σπίτια με κεραμιδένιες κόκκινες στέγες και στην κορυφή του λόφου το Κάστρο, λες και αγκαλιάζει το χωριό προστατεύοντάς το. Ένα δρομάκι οδηγεί προς το Κάστρο όπου πάει κανείς με δική του ευθύνη, άλλο συνεχίζει προς τον επιβλητικό Πύργος Λεβένταινας του 15ου αιώνα όπου κατά διαστήματα φιλοξενεί περιοδικές εκθέσεις.

Λίγος ο χρόνος που είχαμε στην Καρύταινα’ το ένα το καφέ λεγόταν Βρένθη’ σύμφωνα με τον περιηγητή Παυσανία που επισκέφτηκε την περιοχή το 174 μ.Χ. εκεί κοντά βρισκόταν η αρχαία Βρένθη. Το άλλο καφέ λεγόταν Τολέδο’ «Η Καρύταινα είναι αληθινά το Τολέδο της Ελλάδας, με τα δρομάκια και τα παλιά σπίτια, τις βυζαντινές εκκλησιές και την τραχιά ψυχή του» περιγράφει ο Νίκος Καζαντζάκης.

Ήλιος μαζί με βροχή και ένα υπέροχο ουράνιο τόξο ξεπρόβαλλε στον αρκαδικό ουρανό, στον τόπο με την πλούσια ιστορία του, την αρχιτεκτονική του, τα πέτρινα γεφύρια, τα ποτάμια και τα άφθονα νερά, τους πύργους, τα τοπικά του προϊόντα, τις παραδοσιακές του γεύσεις, τους φιλόξενους κατοίκους του!

Η Μεγαλόπολη, το Αρχαίο Θέατρο και το Λεοντάρι

Άλλο ένα αξιοθέατο της περιοχής που επισκεφτήκαμε ήταν το αρχαίο θέατρο της Μεγαλόπολης, το μεγαλύτερο του αρχαίου ελληνικού κόσμου, με εννέα κερκίδες και 18.200 θέσεις. Αποτέλεσε σπουδαίο πνευματικό και καλλιτεχνικό κέντρο τον 3ο αιώνα π.Χ. για την Μεγάλη Πόλη και το Αρκάδων Κοινό μαζί με το Θερσίλειο βουλευτήριο, την Αγορά, τα Ιερά, τη Φιλίππειο Στοά. Κατασκευάστηκε από τον Αργείτη Πολύκλειτο λίγο μετά το 370 π.Χ., αρχικά διέθετε κινητή ξύλινη σκηνή, που αποσυρόταν και φυλασσόταν στην σκηνοθήκη. Το θέατρο ανασκάφηκε στα 1890-1891 από την Αγγλική Αρχαιολογική Σχολή και σήμερα είναι μερικώς αναστηλωμένο, σε τμήμα του οποίου συμμετείχε και η Νικολέττα Πλατανίτη. Το θέατρο είναι επισκέψιμο Δευτέρα – Παρασκευή 08.00 – 15.00.

Επόμενη στάση το Λεοντάρι, 12 χλμ. από Μεγαλόπολη, με το επιβλητικό του όνομα, το κάστρο στην κορυφή του αλλά και τον ναό των Αγίων Αποστόλων που εικάζεται ότι χτίστηκε τον 14ο αιώνα. Όπως μας εξήγησε ο αντιδήμαρχος Έργων και Τουρισμού δήμου Μεγαλόπολης Θέμης Σακελλαριάδης το Λεοντάρι εξελίχθηκε στην δεύτερη σημαντικότερη πόλη του Δεσποτάτου του Μυστρά, ενώ για περιορισμένα χρονικά διαστήματα διεκδίκησε και τον τίτλο της πρωτεύουσας του, περί το 1391, λόγω της στρατηγικής θέσης που κατείχε το ονομαστό του κάστρο.

Ο ναός των Αγίων Αποστόλων έχει χαρακτηριστικά της υστερο βυζαντινής αρχιτεκτονικής, «και πρόκειται για το μόνο μνημείο έξω από το Μυστρά που σώζεται μ’ αυτήν την αρχιτεκτονική» μας είπε ο κ. Σακελλαριάδης.

Είναι τρίκλιτη βασιλική, ο τρούλος είναι πιο ανυψωμένος που προσδίδει δέος, το δε  τέμπλο το οποίο δε σώζεται ήταν ξύλινο με παραστάσεις από φρούτα, δέντρα και αγίους. Ο ναός επί τουρκοκρατίας μετατράπηκε σε τζαμί και το κωδωνοστάσιο γκρεμίστηκε και έγινε μιναρές. Ο ναός είναι επισκέψιμος κατόπιν συνεννόησης ενώ το χωριό έχει και δυο ξενώνες.

Τελευταίος σταθμός του τριήμερου οδοιπορικού μας στην Ορεινή Αρκαδία, η Μεγαλόπολη έδρα του δήμου Μεγαλόπολης, χτισμένη στο ομώνυμο οροπέδιο σε υψόμετρο 430 μ. Κοντά στους 6.000 είναι οι μόνιμοι κάτοικοι της, ενώ αποτελεί από τα σημαντικότερα ενεργειακά κέντρα της Ελλάδας, με μεγάλα αποθέματα λιγνίτη, τα μεγαλύτερα μετά της Πτολεμαΐδας.

Γευστικός μας προορισμός η μεγάλη έκπληξη, το Urbana Gastroteka, ένας καινούργιος χώρος του νεαρού επιχειρηματία Γιώργου Κούτσουρα, που με την ομάδα του και τον executive chef Γιώργο Κουρκούτα σερβίρουν μεσογειακή κουζίνα, τοπικές γεύσεις με ένα twist άκρως δημιουργικό. Ένας χώρος που σε ταξιδεύει, σε μέρη εξωτικά, με κοκοφοίνικες και χρυσαφένιες αμμουδιές.

Ένας χώρος όπου με τα χειροποίητα καπελέτι με πουρέ σελινόριζας και σιτάκε Αρκαδίας, τον ξινό τραχανά με τα μοσχαρίσια μάγουλα συνοδευόμενος από μια μαυροδάφνη με αγιωργίτικο της περιοχής αλλά και όλους όσοι συμμετείχαν στην αποστολή, μας αποχαιρέτησαν με τον καλύτερο και γευστικότερο τρόπο!

Ευχαριστούμε το Επιμελητήριο Αρκαδίας και ιδιαίτερα τον πρόεδρο Γιάννη Τρουπή, καθώς και την Tourism Media για τη διοργάνωση της αποστολής.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ:

Επιμελητήριο Αρκαδίας: Εξωστρέφεια για την αύξηση επισκεψιμότητας στον ορεινό όγκο

Μαρινάκος για βραχυχρόνια μίσθωση: Βάλτε μια τάξη στο χάος που επικρατεί

Ο ταξιδιωτικός οδηγός Allaboutpeloponnisos.com και η Alpha Marketing ενώνουν τις δυνάμεις τους για την προβολή της Πελοποννήσου  

85η ΔΕΘ: Εξωστρέφεια από το Επιμελητήριο Αρκαδίας και έμφαση στον τουρισμό

Δείτε τις ειδήσεις από την Ελλάδα και όλο τον κόσμο στο GRTimes.gr

Ακολουθήστε το GRTimes στο Google News και ενημερωθείτε πριν από όλους

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

go-to-top