Ο θάνατος της 14χρονης μαθήτριας από την Επανομή Θεσσαλονίκης έπειτα από χειρουργική επέμβαση τοποθέτησης γαστρικού δακτυλίου, συγκλόνισε το πανελλήνιο, αλλά παράλληλα άνοιξε και μια σειρά ζητημάτων που αφορούν το bullying με βάση την εξωτερική εμφάνιση, αλλά και το πόσο επικίνδυνη μπορεί να αποδειχθεί τελικά μια τέτοια επέμβαση. Οι ειδικοί μιλούν στο GRTimes.
«Το φαινόμενο των διατροφικών ταραχών ειδικά στην εφηβική ηλικία είναι πολύ συχνό και συνήθως αφορά είτε την ψυχογενή ανορεξία είτε τη βουλιμία. Στην περίπτωση του άτυχου αυτού κοριτσιού που κατέληξε με αυτόν τον τόσο τραγικό τρόπο, σύμφωνα με τις δηλώσεις δικών της ανθρώπων, της είχε δημιουργηθεί ένα ιδιαίτερο άγχος για την εμφάνιση και το σωματικό της βάρος, κυρίως λόγω ακατάλληλων συμπεριφορών συνομηλίκων. Από την αβάσταχτη πίεση που βίωνε, θεώρησε ότι έπρεπε να κάνει πλέον κάτι δραστικό για να απαλλαγεί από τα «περιττά κιλά» Την δραματική συνέχεια την παρακολουθήσαμε όλοι…
Δυστυχώς είναι ένα από πολλά περιστατικά που εξελίσσονται καθημερινά σε εκπαιδευτικούς χώρους και όχι μόνο και σε μεγάλο ποσοστό αφορούν εφήβους. Τυχαίο; Δεν θα το λέγαμε. Ειδικά στην περίοδο της εφηβείας όπου το άτομο προσπαθεί να δομήσει την προσωπική του ταυτότητα και την εξωτερική του εικόνα, η γνώμη που έχουν οι άλλοι γι’ αυτόν/την, έχει εξαιρετικά μεγάλη σημασία. Επιγραμματικά θα μπορούσαμε να αναφερθούμε σε τρεις καθοριστικούς παράγοντες κινδύνου για όλους τους τύπους των διατροφικών διαταραχών κατά την περίοδο της εφηβείας, σημειώνει στο GRTimes η εκπαιδευτική ψυχολόγος, γενική διευθύντρια του Κέντρου Κοινωνικής Δράσης και Καινοτομίας και ιδρύτρια της πρωτοβουλίας Live Without Bullying, Αντωνία Τορρένς.
Οι τρεις βασικοί αυτοί παράγοντες υψηλού κινδύνου είναι οι εξής:
-
Οι υπερτιμημένες ιδέες για την εξωτερική εμφάνιση
Το συγκεκριμένο φαινόμενο ενισχύεται περισσότερο από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και κυρίως με τον τρόπο που σχολιάζεται μέσω αυτών η εξωτερική εμφάνιση των ατόμων. «Η γυναικάρα, η ψηλή, η αδύνατη, η γυμνασμένη» και αντίστοιχα για τους άντρες. Αυτό προβάλλεται σε τόσο υπερβολικό βαθμό, που στα μάτια των εφήβων δείχνει να αντισταθμίζεται με τα πάντα. Αυτό, σε συνδυασμό με την ελλιπή η ανύπαρκτη πολλές φορές πλαισίωση ενός οικείου φιλικού/οικογενειακού περιβάλλοντος που θα βοηθήσει τα παιδιά να αντιληφθούν την σημασία της συνολικής καλλιέργειας του εαυτού, μπορεί να τα οδηγήσει σε σύγχυση και πλήρη αδυναμία να διαχειριστούν αντίστοιχες καταστάσεις.
-
Η χαμηλή αυτοεκτίμηση
Έρευνες έχουν δείξει ότι όποιοι γονείς βοηθούν τα παιδιά τους να «χτίσουν» την αυτοεκτίμησή τους από μικρή ηλικία, αυξάνουν κατά πολύ τις πιθανότητες μιας συνετής διαχείρισης πιθανής διατροφικής διαταραχής κατά την περίοδο της εφηβείας. Εδώ να προσθέσουμε, ότι πέρα από την υποστήριξη της οικογένειας, σημαντικό ρόλο παίζει και η στάση του σχολείου. Πέρα από την αγωγή υγείας που μπορεί να περάσει στα παιδιά μέσα από πολλά παραδείγματα και ποικιλία μαθημάτων, είναι σημαντικό οι εκπαιδευτικοί να μαθαίνουν πως να διαχειρίζονται περιστατικά στο σχολείο όπου «εμφανώς ή αφανώς» κάποιο παιδί δέχεται ειρωνικά/υποτιμητικά σχόλια για την εμφάνισή του.
-
Η αναπτυξιακή περίοδος της ήβης
Όλα τα παιδιά, αλλά ειδικά τα κορίτσια όταν αρχίζουν και μπαίνουν στη φάση της ενηλικίωσης και διαπιστώσουν ότι το σώμα τους αλλάζει, αρχίζουν να βάζουν πιο εύκολα βάρος, κτλ., εμφανίζουν μια ιδιαίτερη ανησυχία αναφορικά με το πως θα μπορέσουν να γίνουν «κοινωνικά αποδεκτά» τόσο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όσο και στο σχολείο. Αυτή η διαδικασία σε συνδυασμό με τις ορμονικές αλλαγές που επιτελούνται και τις ψυχολογικές διακυμάνσεις που συχνά συμβαίνουν στην εφηβεία, μπορεί να τα οδηγήσουν σε ακραίους τρόπους αντιμετώπισης του προβλήματος που αντιμετωπίζουν. (ακραίες δίαιτες, κοινωνική απομόνωση, χειρουργικές επεμβάσεις όχι σωστά οργανωμένες, κτλ)
Η πρόληψη του bullying στο σχολείο
Αναφερόμενη στους τρόπους πρόληψης των φαινομένων bullying στο σχολείο με αφορμή την εξωτερική εμφάνιση είτε οποιαδήποτε άλλη διαφορετικότητα, η κα. Τορρένς ανέφερε στο GRTimes, ότι «θα πρέπει να γίνει ουσιαστική η παρέμβαση των εκπαιδευτικών με αφορμή διάφορα μαθήματα που διδάσκουν, ώστε να βοηθήσουν τα παιδιά να κατανοήσουν την αξία της διατροφής και τη σημασία της άσκησης. Να εμφυσήσουν στα παιδιά ότι ακόμη και αν για ένα διάστημα ο τρόπος διατροφής μας αλλάξει, δεν θα μας πανικοβάλλει. Υπάρχουν μεθοδευμένοι τρόποι να το διαχειριστούμε. Ότι η εξωτερική μας εμφάνιση δεν αποτελεί μονάδα μέτρησης για τους ανθρώπους και ότι εκείνο που κυρίως μετράει είναι η συνολική ανάπτυξη και καλλιέργεια του εαυτού μας».
Ο ρόλος του διαδικτύου και η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης
Πόσο εύκολο είναι να ελεγχθεί σε ένα παιδί η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των προτύπων που λαμβάνει από εκεί; Η κα. Αντωνία Τορρένς εξηγεί: «Επειδή τα παιδιά τα τελευταία χρόνια είναι επάνω από ένα κινητό και πλοηγούνται διαρκώς, είναι αναγκαίο να υπάρχει συζήτηση στους χώρους του σχολείου, αλλά και των οικείων προσώπων έτσι ώστε να μην υπερτονίζονται τα εξωτερικά χαρακτηριστικά του καθενός μας. Το παιδί είναι σημαντικό να καταλάβει τη διαφορά μεταξύ του «φροντίζω και περιποιούμαι τον εαυτό μου» και άλλο το «κρίνομαι κυρίως από την εξωτερική μου εμφάνιση».
Χειρουργική Εταιρεία ΒΕ: Όλες οι επεμβάσεις έχουν ένα βαθμό επικινδυνότητας
«Κάθε επέμβαση εμπεριέχει έναν βαθμό κινδύνου. Απλώς εκτιμάς το όφελος που μπορεί να προσφέρει μια τέτοια επέμβαση αλλά και τις επιπλοκές που μπορεί επιφέρει» ανέφερε στο GRTimes, o πρόεδρος της Χειρουργικής Εταιρείας Βορείου Ελλάδος, Απόστολος Καμπαρούδης.
Προσθέτει δε, ότι τέτοιου είδους επεμβάσεις που γίνονται σε άτομα με νοσογόνο παχυσαρκία τα οποία ανήκουν ούτως ή άλλως σε ευπαθείς ομάδες, αυξάνουν τον κίνδυνο των επιπλοκών, οι οποίες έχουν καταγραφεί και στο παρελθόν και συμπληρώνουν έναν σημαντικό ποσοστό θανάτων, τόσο στη χώρα μας όσο και στο εξωτερικό.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: