Στην αρχή δεν ήξερε να λέει ούτε «καλημέρα» στα ελληνικά, δεν μπορούσε να επικοινωνήσει με τους συγκρατούμενούς του εύκολα, αλλά ούτε και με τους υπαλλήλους του καταστήματος κράτησης Διαβατών κι αυτό του δημιουργούσε άγχος και δυσκολία. Έχοντας διανύσει 14 μήνες μέσα στην φυλακή, ο 40χρονος Αντρέι από την Μολδαβία, αποφάσισε να κάνει οτιδήποτε θα ηταν καλό για εκείνον, προκειμένου να μάθει κάτι καινούργιο, έστω και υπό αυτές τις συνθήκες του εγκλεισμού. Έτσι, πήγε στο σχολείο δεύτερης ευκαιρίας και το αποτέλεσμα των εργαστηρίων του σχολείου… μας αποκαλύπτεται στην έκθεση «τίμιοι_παράνομοι», που εγκαινιάζεται απόψε Τετάρτη 26 Φεβρουαρίου, στο MOMus-Πειραματικό Κέντρο Τεχνών, στην Αποθήκη Β1, στο Λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για μια σύμπραξη καλλιτεχνών και κρατουμένων, που δεν θ’ αφήσει κανέναν ασυγκίνητο. Όλοι μαζί θέλησαν να μας δείξουν ότι κανένα κελί δεν μπορεί να εμποδίσει νέους ορίζοντες, που ίσως βάλουν τέρμα στην παραβατικότητα πολλών ανθρώπων, δίνοντας δεύτερες ευκαιρίες. Την έκθεση επιμελείται η Σοφία Ελίζα Μπουράτση και θα παραμείνει στο Μουσείο μέχρι τις 26 Απριλίου.
Ρεπορτάζ: Ελένη Σκάρπου
Ο Αντρέι άρπαξε την ευκαιρία του και, όπως λέει, μέσα από αυτό ξαναθυμήθηκε τα παιδικά του χρόνια στο σχολείο. «Στην αρχή πήγα στο σχολείο δεύτερης ευκαιρίας με το ζόρι. Ήθελα όμως να επικοινωνώ, γιατί μιλούσα μόνο με τα δάχτυλα. Τώρα μιλάω ελληνικά και γράφω. Σε λίγο καιρό θα δώσω εξετάσεις για την ελληνομάθεια, για το επίπεδο Β1. Είναι άλλη ζωή μέσα στη φυλακή. Όλοι είναι κλειδωμένοι. Κάθε μέρα βλέπεις τα ίδια πρόσωπα. Εδώ κάτι αλλάζει. Μου άρεσε να βλέπω ανθρώπους απ’ έξω και να μαθαίνω πως είναι έξω η ζωή. Διαβάζω όμως και εφημερίδες και βιβλία. Στα ρώσικα, τα μολδαβικά, τα ελληνικά. Τώρα διαβάζω στα ελληνικά τον “Αλχημιστή” του Κοέλιο. Δυσκολεύομαι γιατί υπάρχουν λέξεις που δεν ξέρω. Το λεξιλόγιο μου είναι μικρό ακόμα» αναφέρει στο Gr Times.
Η καθημερινότητά του σίγουρα δεν μοιάζει με τη δική μας, αλλά ο ίδιος φροντίζει να απασχολεί τον εαυτό και να μη μένει άπραγος. «Κάνω δουλειές, φτιάχνω μαζί με άλλους κορνίζες και κουπάκια για το κάπνισμα. Εδώ έχουμε μόνο ξυλάκια για σουβλάκια, χαρτόνι και κόλλα και πέτρες στο προαύλιο». Η αυλή δεν του αρέσει πολύ. Δεν είναι όμορφη λέει και αν κρίνει από τις πέντε μέρες που έμεινε στη Θεσσαλονίκη πριν μπει στις φυλακές των Διαβατών, όλα εκεί μέσα μοιάζουν παλιά. Μέσα στο σχολείο δεύτερης ευκαιρίας Διαβατών, το 3ο σχολείο που δημιουργήθηκε σε φυλακές το 2006, μετά από εκείνο της Λάρισας και του Κορυδαλλού, μαθαίνει Αγγλικά, ασχολείται με υπολογιστές, video, μουσική. «Εδώ θυμάμαι τα χρόνια που πήγαινα σχολείο. Έμαθα στο σχολείο για την Τσικνοπέμπτη. Την γιορτάσαμε την προηγούμενη εβδομάδα. Είχαμε live μουσική. Ήταν πολύ ωραία» επισημαίνει ο Μολδαβός κρατούμενος, αναμένοντας τον Ιούνιο, που θα βγει η απόφαση του εφετείου κι ίσως καταφέρει να επιστρέψει στην χώρα του και να ξεκινήσει από την αρχή. Ίσως συνεχίσει να ασχολείται με τους υπολογιστές, που ήταν κάποτε η δουλειά του.
Όταν η ελευθερία γίνεται το βασικό όνειρο ενός ανθρώπου!
«Μου λείπει η ελευθερία. Θέλω να πάω στην χώρα μου και να δω τους γονείς μου, να δω τον γιο μου που είναι 17 χρονών. Θέλω όταν γίνει το δικαστήριο μου να μιλάω μόνος μου, γιατί την προηγούμενη φορά ο διερμηνέας δεν είπε όλα όσα ήθελα να πω. Στην Ελλάδα η δικαιοσύνη δεν υπάρχει. Το βλέπω στο δικαστήριο» εξομολογείται ο Αντρέι, αν και οι άνθρωποι που έχει συναντήσει εδώ, στην χώρα μας, λέει πως του έχουν φερθεί με σεβασμό. Είναι ευγενικός και η φωνή του υποδηλώνει μια σπάνια συστολή. Αν θαυμάζει κάτι μέσα στην φυλακή… είναι τους δασκάλους του. Δεν τους ξεχωρίζει. Όλοι για εκείνον είναι σημαντικοί, γιατί ασχολούνται μαζί του κι αυτό του αρκεί. «Όταν χρειαζόμαστε κάτι, εκείνοι κάνουν ό,τι μπορούν για μας. Η εκπαίδευση εδώ είναι πολύ καλή. Αν μπορούσα να τους φέρω ένα δώρο θα ήταν καλό κρασί από την Μολδαβία» δηλώνει και είναι ένας από τους εκπαιδευόμενους, που πήρε μέρος στο εργαστήριο της Ριάννον Μόργκαν, με τίτλο “Proximal Intimacy”.
Εργαστήριο χορού για τα σώματα που συνδέονται με το βάρος των αόρατων αλυσίδων τους…
«Το επίκεντρο αυτού του εργαστηριου ήταν να φέρει έστω μια στιγμή ελευθερίας μέσω του χορού, σε αυτά τα σώματα που συνδέονται με το βάρος των αόρατων αλυσίδων τους. Η επιθυμία μου ήταν να δημιουργήσω ένα περιβάλλον όπου οι συμμετέχοντες θα μπορούσαν να συνδεθούν με το σώμα τους, με τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να εισέλθουν συλλογικά σε μια δημιουργική διαδικασία, όπου θα μπορούσε να εκφραστεί η φωνή του καθενός. Κατά τη διάρκεια του εργαστηρίου – για δύο εβδομάδες- οι καθημερινές κινήσεις αποσυντέθηκαν και επανασυναρμολογήθηκαν για να κατασκευάσουν τη χορογραφία. Σε αυτό το πλαίσιο, οι απλές πράξεις όπως το επαναλαμβανόμενο περπάτημα των ανδρών ή η διαδικασία του να κρεμάσεις τα ρούχα από τις γυναίκες… έγιναν τα μέσα ώστε να μεταμορφωθούν οι συνήθεις χειρονομίες τους σε μια καλλιτεχνική διαδικασία. Εδώ, το σώμα επικοινωνεί, οι αισθήσεις ζωντανεύουν, τα μάτια ανοίγουν, τα σώματα είναι χαλαρά, υπήρχουν χαμόγελα, γέλιο και μουσική. Αυτά τα απίστευτα άτομα με δίδαξαν ότι το σώμα κατέχει μια σοφία πολύ μεγαλύτερη από αυτή που μπορούμε να φανταστούμε: θυμάται τι σημαίνει κίνηση, άγγιγμα, έκφραση. Ευχαριστώ τον καθέναν τους για τη γενναιοδωρία και την εμπιστοσύνη τους, γι’ αυτές τις στιγμές ειλικρίνειας, χάριτος και ανθρωπιάς και όλο το προσωπικό του Σχολείου, καθώς και την Σοφία Μπουράτση, που με προσκάλεσε να συμμετέχω σε αυτό το έργο» αναφέρει η χορογράφος ελληνοβρετανικής καταγωγής, Ριάννον Μόργκαν. Όσο για τον Αντρέι… κλείνοντας το τηλέφωνο μου είπε πως η λέξη ελευθερία στην γλώσσα του προφέρεται έτσι: «Λιμπερτάτε»! Και που ξέρετε ίσως μια μέρα η ελευθερία να αποκτήσει την σημασία που της αρμόζει κι εμείς να μπορούμε πραγματικά να την προστατεύουμε, με νύχια και με δόντια.
Στην έκθεση συμμετέχουν:
Οι εκπαιδευόμενες και οι εκπαιδευόμενοι (2017-2020)
του 3ου Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας Θεσσαλονίκης
του Γενικού Καταστήματος Κράτησης Θεσσαλονίκης (Διαβατά)
Oι καλλιτέχνες
Δημήτρης Αμελαδιώτης, Γιώργος Γεροντίδης, Μαίρη Ζυγούρη,
Μαρία Κρεμέτη, Βιργινία Μαστρογιαννάκη, Ριάνον Μόργκαν,
Αλέξανδρος Πλωμαρίτης, Τάκης Σπυρόπουλος, Δημήτρης Φραγκάκης
Ο Β. Α.
Το 3ο ΣΔΕ Θεσσαλονίκης με τρία project
Επιμέλεια : Σοφία Ελίζα Μπουράτση
Εδώ θα δείτε το trailer της έκθεσης με τη συμμετοχή των εκπαιδευομένων του 3ου ΣΔΕ Θεσσαλονίκης, στα Διαβατά.
Info:
Έκθεση: «Τίμιοι παράνομοι – Πρόσωπο Ελευθερία Σιωπή»
Διάρκεια: 26.02-26.04.2020
Χώρος: MOMus-Πειραματικό Κέντρο Τεχνών (Αποθήκη Β1, Λιμάνι Θεσσαλονίκης)
Εγκαίνια: Τετάρτη 26 Φεβρουαρίου, 20:00
