Δώδεκα μήνες έχουν περάσει από τότε που οι εγκαταστάσεις στο Κτήμα Κυρ Γιάννη στο Γιαννακοχώρι Νάουσας πήραν την τελική τους μορφή και έχουν ήδη υποδεχθεί σχεδόν 10.000 επισκέπτες από Ελλάδα και εξωτερικό. Σε μια περιοχή όπου η αμπελοκαλλιέργεια και η παραγωγή κρασιού έχουν φήμη από τον 16ο αιώνα.

Αποστολή: Ντέπυ Χιωτοπούλου ([email protected])

1η Φεβρουαρίου, σήμερα, του Αγίου Τρύφωνα, προστάτη των αμπελουργών, μια ημέρα η οποία συμπίπτει με την περίοδο κατά την οποία ξεκινάει η σημαντικότερη αμπελουργική φροντίδα, το κλάδεμα. Τέτοια μέρα δεν γίνεται καμιά αμπελουργική εργασία και οι αμπελουργοί μετά τον εκκλησιασμό ραντίζουν τα αμπέλια τους με τον αγιασμό. Ο Φεβρουάριος σηματοδοτεί την εποχή που οι αμπελουργοί και οι οινοποιοί αρχίζουν τις εργασίες στα αμπέλια. Ουσιαστικά, ξεκινάει το κλάδεμα της παραγωγής, των βλαστών της προηγούμενης χρονιάς, η διάρκεια του οποίου εξαρτάται από την περιοχή που βρίσκονται τα αμπέλια, το υψόμετρο, τη θερμοκρασία, τις καιρικές συνθήκες κτλ.

Βρισκόμαστε στο Κτήμα Κυρ Γιάννη, στο Γιαννακοχώρι της Νάουσας, στον νομό Ημαθίας, στο πλαίσιο δημοσιογραφικής αποστολής που διοργάνωσε το Τμήμα Προβολής Αγροτικών Προϊόντων της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.

«Έχουμε 580 στρέμματα, ενιαίο αμπελώνα γύρω από το κτίριο, όπου το 50% είναι φυτεμένο με Ξινόμαυρο, το 25% με Merlot, 15% με Syrah και ένα 10% αφήσαμε για πειραματικές ποικιλίες» μας εξηγεί ο Παύλος Ορδουλίδης με φόντο τους αμπελώνες με Merlot, την τεχνητή λίμνη στο βάθος αλλά και το καλύτερο αμπελοτεμάχιο πάνω απ’ αυτήν, το νούμερο 5, φυτεμένο το 1971 – χρονιά που αναγνωρίζεται νομοθετικά η Νάουσα ως Ζώνη Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ), μία από τις δύο προστατευόμενες ονομασίες για το 100% Ξινόμαυρο. Από το συγκεκριμένο αμπελοτεμάχιο προέρχεται το κρασί «Διάπορος», η πιο premium ετικέτα με τη μεγαλύτερη δυνατότητα εξέλιξης στη φιάλη.

«Είναι στο πιο ψηλό σημείο του αμπελώνα και της ζώνης της Νάουσας, στα 290 μ., με την πιο έντονη εδαφολογική κλίση για στραγγίσεις και τον καλύτερο προσανατολισμό στον ήλιο όταν έχουμε καρπό, όπου τα φύλλα δεν αφήνουν τον ήλιο να “ψήσει” τα σταφύλια μας» συμπληρώνει ο κ. Ορδουλίδης του Κτήματος Κυρ Γιάννη.

Οι αμπελώνες του Κτήματος Κυρ Γιάννη βρίσκονται στους πρόποδες του Βερμίου, νοτιοανατολικά του βουνού, που σημαίνει ότι προφυλάσσονται από τους ψυχρούς ανέμους, δεν δέχονται βοριάδες πάνω στα φυτά, υπάρχουν έντονες εδαφολογικές κλίσεις γεγονός που βοηθάει στις βροχοπτώσεις να μην «πνίγεται» το δέντρο, κρατάει την απαραίτητη ποσότητα νερού και το υπόλοιπο το πετάει προς το κάτω.

Από το 1879

Η ιστορία της οικογένειας Μπουτάρη με τα αμπέλια και την παραγωγή κρασιού ξεκινάει από τον 19ο αιώνα. Μαθαίνουμε ότι το πρώτο κατάστημα το άνοιξε ο παππούς Γιάννης στη Θεσσαλονίκη το 1879, κάνοντας εμπόριο κρασιού. Η πρώτη επιγραφή από το κατάστημα, γραμμένη στα ελληνικά, γαλλικά και αραβικά, σώζεται στις μέρες μας και ο επισκέπτης θα τη δει εντός του χώρου του οινοποιείου.

Ακολουθεί η δεύτερη γενιά. Το 1930 ο Στέλιος Μπουτάρης μετακομίζει στη Νάουσα, αγοράζει ένα σπίτι στο κέντρο της πόλης και εκεί δημιουργεί το πρώτο σπίτι – οινοποιείο. Σε χτιστές δεξαμενές φτιάχνει το δικό του κρασί αγοράζοντας τα σταφύλια από τους παραγωγούς της πόλης. Στο συγκεκριμένο σπίτι παράγεται η πρώτη ετικέτα «Νάουσα Μπουτάρη».

Ακολουθεί η τρίτη γενιά, τα δυο αδέλφια, ο Κωνσταντίνος και ο Γιάννης, συνεχίζοντας το επάγγελμα του πατέρα τους. Το 1968 πήγαν στο Γιαννακοχώρι, αγόρασαν δική τους έκταση γης, 500 στρέμματα, φύτεψαν τα δικά τους αμπέλια και, όπως έλεγαν οι ίδιοι στον πατέρα τους, «ένα καλό κρασί το φτιάχνεις στο οινοποιείο, ένα μεγάλο κρασί το φτιάχνεις στο αμπέλι».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Γιάννης Μπουτάρης: Aπό τη “δουλειά στο παιδί” σε …family constitution

Δυο χρόνια μετά θέλησαν να φυτέψουν το Ξινόμαυρο, την ποικιλία που ευδοκιμεί έντονα στην περιοχή της Νάουσας και στη Βόρεια Ελλάδα. Το ξέσπασμα της φυλλοξήρας και οι δύσκολες συνθήκες που προκλήθηκαν από τους δύο Παγκόσμιους Πολέμους οδήγησαν στην καταστροφή του αμπελώνα της Νάουσας, ο οποίος ξεκίνησε να δημιουργείται ξανά μετά το 1970. Τότε, καταστράφηκαν σχεδόν όλοι οι αμπελώνες της χώρας μας, εκτός από δυο περιοχές, το Αμύνταιο –μέρος που περιβάλλεται από λίμνες, επομένως τα εδάφη είναι φτωχά και αμμώδη και δεν κατάφερε να εισέλθει η ασθένεια- και η Σαντορίνη, λόγω του ηφαιστειακού πετρώματος.

Από το Αμύνταιο, έφεραν κλήματα με Ξινόμαυρο και αναμπέλωσαν στη Νάουσα, παροτρύνοντας τους Ναουσαίους παραγωγούς να κάνουν το ίδιο. Μετά από πολλές προσπάθειες, ο αμπελώνας της Νάουσας αγγίζει περίπου τα 5.000 στρέμματα και η περιοχή έχει 24 οινοποιεία. «Αν ανατρέξουμε όμως στο παρελθόν, πριν τη φυλλοξήρα, υπήρχαν 300 – 400 επίσημοι οινοποιοί από το κράτος με σφραγίδα. Ήταν μεγάλο πλήγμα η φυλλοξήρα, άλλοι τα παράτησαν γιατί ήταν πολύ δύσκολα οικονομικά, άλλοι συγχωνεύτηκαν και άλλοι στράφηκαν σε άλλες καλλιέργειες, στα οπωροφόρα δέντρα» υπογραμμίζει ο κ. Ορδουλίδης.

Το Κτήμα Κυρ Γιάννη

Το 1997 είναι η χρονιά που δημιουργείται η εταιρία Κυρ-Γιάννη και η πρώτη σοδειά που οινοποιείται εξολοκλήρου στο νέο οινοποιείο στο Κτήμα. Την ίδια χρονιά, ο Γιάννης Μπουτάρης αγοράζει 300 στρέμματα στο Αμύνταιο, όπου εκεί παράγουν μόνο τα λευκά, τα ροζέ και τα αφρώδη, με εξαίρεση δυο ερυθρές ετικέτες, την «Παράγκα» και την «Καλή Ρίζα».

Μια χρονιά νωρίτερα, το 1996, τα δυο αδέλφια χωρίζουν τους δρόμους τους, «σπάνε» την εταιρία Μπουτάρης, με τον μεν Κωνσταντίνο να κρατάει την ήδη υπάρχουσα εταιρία και την ετικέτα από τον μπαμπά και τον παππού αντίστοιχα, τον δε Γιάννη να κρατάει όλα τα εδάφη που αγοράστηκαν με τον αδελφό του.

Το 1980 ξεκινούν νέα πειράματα στο έδαφος, ώστε να δουν πώς συμπεριφέρονται κι άλλες ποικιλίες και ύστερα από επτά χρόνια καταλήγουν σε δυο γαλλικές, το Merlot και το Syrah. Ένα 10% των αμπελώνων απορροφάται για πειραματικά κρασιά μεταξύ των οποίων και η Μαυροδάφνη η οποία βγαίνει ξηρή.

Σήμερα, ο Στέλλιος Μπουτάρης, οινοποιός τέταρτης γενιάς, καθοδηγεί την ομάδα της Κυρ-Γιάννη στην επόμενη φάση της εξελικτικής πορείας του Κτήματος, αξιοποιώντας δυναμικά τους βασικούς πυλώνες της φιλοσοφίας Κυρ-Γιάννη: καινοτομία, σεβασμός στην παράδοση και εξειδικευμένη γνώση για το κρασί, από το αμπέλι ως τον τελικό καταναλωτή.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Στ. Μπουτάρης στο GRTIMES.gr: Μας ενώνουν περισσότερα από όσα μας χωρίζουν (VIDEO)

Εξαγωγές σε 48 χώρες

Το Κτήμα Κυρ Γιάννη έχει μια ετήσια παραγωγή περίπου 1 εκατομμύριο φιάλες εκ των οποίων το 30% εξάγεται σε Ευρώπη αλλά και σε Καναδά, Αμερική, Αυστραλία που αποτελούν και τις μεγαλύτερες αγοραστικές δυνάμεις του Κτήματος. Το κελάρι του Κτήματος βρίσκεται έξι μέτρα κάτω από το έδαφος για να διατηρούνται σταθερές οι συνθήκες χειμώνα καλοκαίρι. Όπως πληροφορούμαστε η θερμοκρασία  κυμαίνεται μεταξύ 16 – 18 βαθμούς Κελσίου, ενώ η υγρασία είναι στο 50% – 65%.

Τα βαρέλια έχουν δυο μεγέθη, 225 λίτρα και 500 λίτρα, και στο σύνολο των 1.000 βαρελιών το 90% είναι γαλλική δρυς και ένα 10% αμερικάνικη δρυς. «Εδώ είναι το πιο σημαντικό στάδιο του κρασιού» επισημαίνει ο κ. Ορδουλίδης ο οποίος ανέλαβε εξ’ ολοκλήρου και την ξενάγησή μας στο Κτήμα Κυρ Γιάννη.

Ο χρόνος παραμονής του κρασιού κυμαίνεται από 12 μήνες το ελάχιστο έως και 18 μήνες με 22 το μέγιστο, και είναι κάτι που εξαρτάται από την κάθε σοδειά. Οι γαλλικές ποικιλίες θα μείνουν 12-14 μήνες, το Ξινόμαυρο θα φτάσει τους 16 μήνες και το μέγιστο – τους 22 μήνες- θα πιάσει μόνο η ετικέτα «Διάπορος».

Δραστηριότητες

Να σημειώσουμε ότι ο τρύγος ξεκινάει στα μέσα Αυγούστου για τις γαλλικές ποικιλίες και ολοκληρώνεται στα μέσα Σεπτεμβρίου για το Ξινόμαυρο. Κατά τη διάρκεια της ξενάγησής μας, περάσαμε και από τον χώρο οινοποίησης  με τις ανοξείδωτες δεξαμενές και τις ξύλινες δεξαμενές οι οποίες είναι σπάνιες, χρησιμοποιούνται για τα πειραματικά κρασιά, ενώ έχουν τα ονόματα των εγγονών του Γιάννη Μπουτάρη.

Από τον Δεκέμβριο του 2021 στο Κτήμα Κυρ Γιάννη λειτουργεί και εστιατόριο με à la carte μενού, ενώ υπάρχει η δυνατότητα για γευστικές δοκιμές, food & wine pairing, πικ νικ στους αμπελώνες, θερινό σινεμά κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, ποδηλατικές διαδρομές με ηλεκτρικά ποδήλατα κτλ.

Ας μην ξεχνάμε και τον Πύργο, το έμβλημα της εταιρίας, ο οποίος χρονολογείται εδώ και 200 έτη, όπου στο Κτήμα τον ονομάζουν Κούλα (από την τουρκική λέξη Κουλέ που σημαίνει παρατηρητήριο). Δίπλα του η πεσμένη, δυστυχώς, βελανιδιά: Ήταν 10 Ιουλίου του 2019, όταν ένας πολύ δυνατός άνεμος την έριξε. Εκείνη η χρονιά σηματοδοτήθηκε για το Κτήμα και ένα κρασί, το «Κτήμα κυρ Γιάννη» μετονομάστηκε σε Fallen Oak, η «Πεσούσα Δρυς». Άλλο ένα σήμα κατατεθέν του Κτήματος, το μπλε τρακτέρ στην είσοδο των εγκαταστάσεων, αφιερωμένο στον Έλληνα αμπελουργό.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Γιορτή των αμπελουργών: Το κλάδεμα, ο λήθαργος των οφθαλμών, η αναγέννηση

Τα Αμπελόφυλλα της Μαριάννας: 12.000 ντολμαδάκια τυλίγονται την ημέρα!

Νάουσα – Αποκριά 2023: Πλήθος εκδηλώσεων με επίκεντρο το δρώμενο «Γενίτσαροι και Μπούλες»

Το GRTimes στη Νάουσα: 600 φιάλες ξινόμαυρο στα νερά του ποταμού Αράπιτσα (ΦΩΤΟ-VIDEO)

Δείτε τις ειδήσεις από την Ελλάδα και όλο τον κόσμο στο GRTimes.gr

Ακολουθήστε το GRTimes στο Google News και ενημερωθείτε πριν από όλους

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

go-to-top