Καθημερινές τείνουν να γίνουν οι επισκέψεις που πραγματοποιούν τα άγρια ζώα στα αστικά κέντρα. Τα αίτια φαίνεται ότι είναι αρκετά και -σε έναν σημαντικό βαθμό- έχουν αποσαφηνιστεί, όπως κατέγραψε και σε σχετικό ρεπορτάζ το GRTimes. Απειλούν, ωστόσο, τους ανθρώπους τα άτομα τα οποία αποτελούν την άγρια πανίδα; Και τελικά, θα πρέπει να ληφθούν μέτρα ώστε να αποτραπούν, ή έστω να αραιώσουν οι εμφανίσεις τους στα αστικά κέντρα; Τις δικές τους απαντήσεις δίνουν στο GRTimes ο καθηγητής στο Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Δημήτρης Μπακαλούδης, αλλά και η πρόεδρος του περιβαλλοντικού συλλόγου ΑΝΙΜΑ, Μαρία Γανωτή
Ο κ. Μπακαλούδης, που διδάσκει μεταξύ άλλων το μάθημα της Διαχείρισης Άγριας Πανίδας στους φοιτητές του Τμήματος Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Α.Π.Θ., υπογραμμίζει ότι ορισμένα άγρια ζώα τα οποία δεν έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε στις πόλεις, παρουσιάζουν γενική αυξητική τάση του πληθυσμού τους.
«Τα άτομα αρκετών ειδών της άγριας πανίδας αυξάνονται και αυτό είναι ένα γεγονός που παρατηρείται παγκοσμίως», λέει συγκεκριμένα ο καθηγητής, γνωστοποιώντας πως οι αρχές των προηγμένων κρατών διαθέτουν προγράμματα monitoring, προκειμένου να παρακολουθούν και να καταγράφουν διαχρονικά την τάση των πληθυσμών των ειδών της άγριας πανίδας, αλλά και τον αριθμό των επισκέψεών τους στα αστικά κέντρα. «Έτσι, γνωρίζουν πότε και πού πρέπει να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα διαχείρισης και να πραγματοποιούν χειρισμούς απομάκρυνσης και μετατόπισης σε άλλες περιοχές ή, ακόμη και να τα προστατεύουν».
Ωστόσο, όπως εξηγεί ο καθηγητής, «σε εθνική κλίμακα, τέτοιου είδους διαχρονικών δεδομένων για την πληθυσμιακή κατάσταση των ειδών της άγριας πανίδας, απουσιάζουν. Συνεπώς, υπάρχει σημαντικό έλλειμα για τη θεμελιώδη γνώση της διαχείρισης των περισσότερων ειδών, καθώς τα μόνα είδη για τα οποία έχουμε σαφή εικόνα, αφορούν κυρίως αυτά που απαντώνται στις προστατευόμενες περιοχές. Διότι, ως κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υποχρεούμαστε να υποβάλλουμε σχετικές εκθέσεις στην ΕΕ, κάθε 6 έτη».
Παράλληλα, ο κ. Μπακαλούδης κάνει γνωστό ότι τα μεγάλα «κενά» στις καταγραφές, συναντώνται εκτός των προστατευόμενων περιοχών. «Υπάρχουν μεμονωμένοι ερευνητές οι οποίοι παρακολουθούν αποσπασματικά ορισμένα είδη. Ωστόσο, σε εθνική κλίμακα, δεν έχει πραγματοποιηθεί κάποια συστηματική προσπάθεια μέχρι σήμερα», λέει συγκεκριμένα.
Γιατί οι αγριόχοιροι… επικηρύχθηκαν
Οι καταγραφές των ιθυνόντων στα προηγμένα κράτη, «δείχνουν», σύμφωνα με τον καθηγητή, ότι «στη Βόρεια Αμερική οι αγριόχοιροι έχουν ουσιαστικά… επικηρυχθεί, καθώς προκαλούν μεγάλες οικονομικές ζημιές (επιδρομές σε γεωργικές καλλιέργειες, κ.α.) αλλά και οικολογικές επιπτώσεις (ως παμφάγα είδη, τρέφονται σχεδόν με οτιδήποτε απαντάται στην επιφάνεια του εδάφους όπως, φυτά, μικρά θηλαστικά, αυγά πτηνών – μεταξύ άλλων και με απειλούμενα είδη).
Παράλληλα, οι αγριόχοιροι μεταδίδουν και ασθένειες -όπως η αφρικανική πανώλη των χοίρων- σε άλλα είδη της άγριας πανίδας, σε κτηνοτροφικά ζώα, αλλά και στον άνθρωπο».
Τι συμβαίνει με τα άγρια ζώα στην Ελλάδα
Όπως αποσαφηνίζει λοιπόν ο ίδιος, «άτομα ορισμένων ειδών που επισκέπτονται συχνότερα τα αστικά κέντρα, μπορεί να προέρχονται από πληθυσμούς που έχουν αυξηθεί είτε λόγω έλλειψης τροφής και καταφυγίου στο φυσικό τους περιβάλλον, είτε λόγω εξοικείωσης με τις ανθρώπινες δραστηριότητες, είτε ακόμη και από τυχαίους παράγοντες».
Κάτι τέτοιο συμβαίνει και στη χώρα μας, αλλά και πέριξ της Θεσσαλονίκης. Άγρια ζώα όπως ο αγριόχοιρος ή ο λύκος μπορεί να παρατηρούνται στα κράσπεδα του αστικού ιστού για αναζήτηση τροφής, όπως εξηγεί ο καθηγητής, που κάνει σαφές ότι θα πρέπει να… συνηθίσουμε την παρουσία ζώων, τη θέα των οποίων δεν έχουμε συνηθίσει, στα περίχωρα των αστικών κέντρων.
Συγκεκριμένα, ο κ. Μπακαλούδης λέει πως παίρνοντας ως δεδομένο το γεγονός ότι «τις τελευταίες δεκαετίες οι πολίτες ενημερώνονται για τα οφέλη και τον ρόλο που διαδραματίζει η άγρια πανίδα στο φυσικό περιβάλλον, με αποτέλεσμα να έχει αναπτυχθεί η φιλοπεριβαλλοντική συνείδηση και συνεπώς να έχουν ευαισθητοποιηθεί για την προστασία των άγριων ζώων. Θα πρέπει, να συνηθίζουμε τη συνύπαρξη με ορισμένα είδη, τα οποία πλησιάζουν όλο και περισσότερο τα αστικά κέντρα».
Στο πλαίσιο αυτό, καταλήγει ως εξής:
«Η εμφάνιση ορισμένων ειδών, και ιδιαίτερα των μεγάλων σαρκοφάγων, μόνο ως θετική μπορεί να αποτιμηθεί στη χώρα μας, ενώ η επίλυση της σύγκρουσης ανθρώπου-άγριας πανίδας σε έντονα ανθρωπογενή περιβάλλοντα, αποτελεί ίσως τη σημαντικότερη πρόκληση στην επιστημονική κοινότητα παγκοσμίως. Συνεπώς, προς αυτήν την κατεύθυνση θα πρέπει να εργαστούμε τα επόμενα χρόνια».
Λύκοι και αλεπούδες σε Πάρνηθα και Πεντέλη
Το γεγονός ότι αρκετά άτομα διαφόρων ειδών της άγριας πανίδας έχουν αυξηθεί, υποστηρίζει και η πρόεδρος του Συλλόγου Προστασίας και Περίθαλψης Άγριας Ζωής “ΑNIMA“, Μαρία Γανωτή.
«Σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, ο πληθυσμός των αγριογούρουνων έχει αυξηθεί, ενώ κάτι τέτοιο φαίνεται πως συμβαίνει και με τους λύκους και τις αλεπούδες που απαντώνται πλέον σε αρκετά μέρη της Πάρνηθας και της Πεντέλης», λέει συγκεκριμένα η κ. Γανωτή.
«Οι αγριόχοιροι ζευγαρώνουν με οικόσιτους χοίρους, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο πληθυσμός τους», εξηγεί επιπλέον η πρόεδρος του ANIMA, ξεκαθαρίζοντας ωστόσο ότι οι εμφανίσεις αρκούδων και φιδιών, δεν της προκαλούν ιδιαίτερη έκπληξη.
«Στη Θεσσαλονίκη, είδαμε ένα και μόνο περιστατικό με εμφάνιση αρκούδας κοντά στον αστικό ιστό. Παράλληλα, διάφορα είδη φιδιών, όπως σπιτόφιδα, σαΐτες, αγιόφιδα και νερόφιδα ζουν σε πόλεις όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη. Πάντοτε βρισκόντουσαν σε αυτές και είναι 99% ακίνδυνα, δεν πρόκειται να μας επιτεθούν.
Άλλα φίδια, όπως οχιές, μπορούν να εισέλθουν στον αστικό ιστό από την εξοχή, τρυπώνοντας σε αυτοκίνητο», εξηγεί.
Στο ίδιο πλαίσιο, αναλύει ότι σε περίπτωση που συναντήσουμε οχιά, χρειάζεται προσοχή στην προσέγγιση και τη διαχείρισή της.
«Αυτά, αφορούν τη συμπεριφορά, αλλά και τον εξοπλισμό που θα πρέπει να διαθέτουμε, σε περίπτωση που έρθουμε σε επαφή μαζί τους», όπως λέει η κ. Γανωτή.
Υπογραμμίζει επιπλέον ότι σε κάθε περίπτωση, θα ήταν σοφό «οι πολίτες να γνωρίζουν τα είδη των φιδιών (βρείτε τα ΕΔΩ)», ενώ τονίζει πως οι φιλοζωικές οργανώσεις δεν είναι οι αρμόδιες για την απομάκρυνση των ερπετών και άλλων ζώων από τις κατοικημένες περιοχές.
«Οι αρμοδιότητες αυτές, ανήκουν σε Πυροσβεστική και Αστυνομία», ξεκαθαρίζει συγκεκριμένα, τονίζοντας πως «δε θα έπρεπε να καλούν εμάς σε τέτοιες περιπτώσεις».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Οι λόγοι που τα άγρια ζώα επισκέπτονται όλο και συχνότερα τη Θεσσαλονίκη-Περιμένουμε νέες… εφόδους;
