Με χορούς και τραγούδια, παραδοσιακές φορεσιές και μουσικά όργανα, βιολί και λαούτο, γκάιντα και νταούλι, κρητική λύρα και μαντινάδες γέμισαν τα στενά στα Εξάμπελα, την Απολλωνία, το Άνω Πετάλι και τον Αρτεμώνα της Σίφνου. Αιτία η αναπαράσταση του Σιφναίικου γάμου στο πλαίσιο του 15ου Φεστιβάλ Κυκλαδικής Γαστρονομίας ‘Νικόλαος Τσελεμεντές’.
Αποστολή: Ντέπυ Χιωτοπούλου ([email protected])
Ο γάμος για τη Σίφνο ήταν ένα κοσμικό γεγονός και ακολουθούσε ένα συγκεκριμένο τελετουργικό, που σε κάποιο βαθμό κρατάει ακόμη και σήμερα. Η προετοιμασία ξεκινούσε τουλάχιστον ένα μήνα πριν, ενώ 20 μέρες πριν μαζεύονταν οι κοπέλες του χωριού, οι φιλενάδες της νύφης, οι οποίες καθάριζαν το σησάμι. Την τελευταία εβδομάδα πριν το γάμο έφτιαχναν το παστέλι και το μοίραζαν στους καλεσμένους, ανήμερα του γάμου.
Η πρόσκληση, τα καλέσματα για το γάμο, γίνονταν με φυσική παρουσία. Ο πιο κοντινός συγγενής της νύφης είτε ο αδελφός είτε ξάδελφος, μαζί με τον γαμπρό και τον κουμπάρο, πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι και τους καλούσαν στον γάμο.
«Ο γάμος στη Σίφνο γινόταν πάντα Κυριακή, όχι Σάββατο» αναφέρει στο GRTimes.gr ο πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Σίφνου Γιώργος Σταυριανός εξηγώντας μας στη συνέχεια τη διαδικασία ενός σιφναίικου γάμου.
Θρακιώτης ο γαμπρός, Σιφνιά η νύφη
Ερχόμαστε στο σήμερα και στο πλαίσιο του 15ου Φεστιβάλ Κυκλαδικής Γαστρονομίας «Νικόλαος Τσελεμεντές» που πραγματοποιήθηκε στη Σίφνο 14 – 16 Σεπτεμβρίου, μια από τις παράλληλες δράσεις ήταν και η αναπαράσταση παραδοσιακού γάμου με τη συμμετοχή αντιπροσωπειών από διάφορα μέρη της Ελλάδας που συμμετείχαν στο Φεστιβάλ.
Ξεκίνησε από τα Εξάμπελα το χωριό του Τσελεμεντέ, εκεί όπου με κεράσματα από τον Εξωραϊστικό Σύλλογο Εξαμπέλων, μαζεύτηκε κόσμος πολύς περιμένοντας το τακίμι, τους μουσικούς δηλαδή (σ.σ. στη Σίφνο οι μουσικοί είναι το τακίμι, δηλαδή βιολί και λαούτο, τα οποία τα ονομάζουν «βιολιά») και όλους όσοι εμπλέκονταν στον γάμο: τον γαμπρό, την κουμπάρα, τον κουμπάρο οι οποίοι μετά από μια μακρά πορεία στα στενά του νησιού θα κατέληγαν στο σπίτι της νύφης.
Δείτε βίντεο εδώ
Γαμπρός ο Θρακιώτης Κώστας Ρουσσίδης από τη Νέα Ορεστιάδα, καθώς μια μεγάλη αποστολή 60 ατόμων από τον Σύλλογο «Γέννημα» συμμετείχε στο 15ο Φεστιβάλ Κυκλαδικής Γαστρονομίας. Να σημειώσουμε ότι ο Σύλλογος «Γέννημα» απαρτίζεται από 300 μέλη, εκ των οποίων τα 200 είναι μικρά παιδιά και όπως μας είπαν επενδύουν στο να μεταφερθεί η παράδοση, «να ξεκινήσει από τους νέους για να συνεχιστεί».
Η κουμπάρα και ο κουμπάρος
Κουμπάρα η Λαρισαία Τζένη Κάκα μέλος του Κέντρου Λαογραφικών Ερευνών (ΚΕΛΕ). Ο Σύλλογος συμμετείχε στο Φεστιβάλ με 36 άτομα και όπως δήλωσε στο GRTimes.gr ο Γιώργος Ζάχος γραμματέας και χοροδιδάσκαλος, «είναι η πρώτη φορά που συμμετέχουμε σ’ αυτό το φεστιβάλ. Είναι πάρα πολύ ωραίο και εξαιρετική η φιλοξενία.»
Κουμπάρος ο Κρητικός Μανώλης Φιορέντζης όπου το τακίμι μαζί με τον γαμπρό και τη συνοδεία του, τις γκάιντες και τα νταούλια, την κουμπάρα και τα μέλη του ΚΕΛΕ τον παρέλαβαν έξω από το σπίτι όπου μεγάλωσε και έζησε ο Νικόλαος Τσελεμεντές, ο μεγαλύτερος δάσκαλος της ελληνικής μαγειρικής τέχνης 1878-1958 (στα Εξάμπελα).
Στο σημείο της έναρξης του παραδοσιακού γάμου, έγινε και η αναπαράσταση της προετοιμασίας του γαμπρού. Τον ξύρισαν, του ευχήθηκαν να έχει μια ευτυχισμένη ζωή με τη σύζυγό του, γιορτάζοντας το γεγονός με θρακιώτικα τραγούδια συνοδευόμενα από γκάιντες και νταούλια.
«Γίνεται ένα “πάντρεμα” των εθίμων και των παραδόσεων του κάθε τόπου που συμμετέχει στην αναπαράσταση του γάμου» δήλωσε στο GRTimes.gr ο αντιπρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Σίφνου Γιάννης Αντάρτης ο οποίος στο εν λόγω δρώμενο είχε τον ρόλο του πατέρα της νύφης.
Ο ίδιος μας εξήγησε ότι από τα Εξάμπελα, από το τακίμι, θα συνέχιζαν όλοι μαζί με μουσικές και τραγούδια, θα παίρνανε τον κουμπάρο, στη συνέχεια την κουμπάρα από την Απολλωνία, τον γαμπρό από το Άνω Πετάλι και από Αρτεμώνα τη νύφη.
Η νύφη
Νύφη η Σιφνιά Μαργαρίτα Σταυριανού την οποία και έντυσαν στο σπίτι στον Αρτεμώνα, όπου στεγάζεται η Λαογραφική συλλογή του Πολιτιστικού Συλλόγου Σίφνου «Εμείς παλιά στα σπίτια μας» (σ.σ. παρουσιάζεται ένα αυθεντικό σιφναίικο σπίτι με τα έπιπλα του, τα διακοσμητικά κλπ.).
Εκεί παρέδωσε ο «πατέρας» Γιάννης Αντάρτης την «κόρη» του στον «γαμπρό» και στη συνέχεια, διασχίζοντας τα στενά του γραφικού Αρτεμώνα, κατέληξαν στην πλατεία του χωριού, όπου διεξαγόταν το 15ο Φεστιβάλ Κυκλαδικής Γαστρονομίας.
Με χειροκροτήματα τους υποδέχθηκαν οι εκατοντάδες παρευρισκόμενοι, όπου εν συντομία ο πρόεδρος κ. Σταυριανός αναφέρθηκε στο έθιμο του Σιφναίικου γάμου και στη συνέχεια νύφη και γαμπρός, κουμπάρα, κουμπάρος και συγγενείς χόρεψαν γιορτάζοντας το χαρμόσυνο γεγονός.
Δείτε βίντεο εδώ
«Χορεύανε πολλές ώρες, μπορεί και 5-6 ώρες και ο κάθε χορευτής θεωρούσε τιμή του να χορέψει τη νύφη, αντίστοιχα και η νύφη να χορέψει μαζί τους. Ο καθένας της έλεγε και ένα τραγούδι, ο χορός συνεχιζόταν μέχρι τις πρωινές ώρες. Μετά χορεύανε την κουμπάρα» λέει στο GRTimes.gr ο πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Σίφνου.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
