Της Μελίνας Δερμεντζοπούλου
Δικηγόρου, υποψήφιας Περιφερειακής Συμβούλου Θεσσαλονίκης με τον συνδυασμό “Αλληλεγγύη” του Απόστολου Τζιτζικώστα
Δεχθήκαμε, σχεδόν ομόφωνα, ότι η ανά φύλο ποσόστωση στα ψηφοδέλτια κομμάτων και στις διοικήσεις οργανισμών και επιχειρήσεων είναι μέτρο ενθαρρυντικό για τη συμμετοχή περισσότερων γυναικών. Παράλληλα, είναι και μέτρο αποτελεσματικό, γιατί η εκλογή των γυναικών σε θέσεις ευθύνης αξιοποιεί τη γυναικεία κοινωνική εμπειρία στην αναζήτηση λύσεων.
Διαπιστώσαμε, επίσης, ότι κατά την πολύπαθη δεκαετία των μνημονίων η γυναικεία συμμετοχή στη διαχείριση και αντιμετώπιση της κρίσης ήταν έως μηδαμινή. Στις διαπραγματεύσεις με τους εταίρους, στις επίσημες και ανεπίσημες αποστολές και συναντήσεις με φίλους, συμμάχους κι αντιπάλους, οι γυναίκες εξέλειπαν.
Παραδεχτήκαμε, τέλος, ότι το μεγαλύτερο βάρος της κρίσης έπεσε και συνεχίζει να πέφτει στις γυναίκες. Ανεργία ή επισφάλεια εργασίας, ανατροφή οικογένειας, προστασία ηλικιωμένων. Εγκατάλειψη ονείρων. Και, συχνά, εκφοβισμός.
Καιρός είναι να καταλήξουμε, επιτέλους, στο ότι οι γυναίκες βάλλονται πολύ στην καθημερινότητα, περισσότερο δε κατά την κρίση, επειδή δεν συμμετέχουν στη δημόσια ζωή. Και δεν συμμετέχουν όχι γιατί δεν θέλουν, αλλά γιατί παρεμποδίζεται ουσιαστικά η δυνατότητά τους στη συμμετοχή.
Η σχέση των γυναικών με την πολιτική στην Ελλάδα είναι μια προβληματική σχέση. Η ενασχόληση των γυναικών με τα κοινά και τα ζητήματα της δημόσιας σφαίρας παραμένει εμπειρία οδυνηρή. Κι αυτό αφορά τις γυναίκες όλου του πολιτικού φάσματος, από τα πιο δεξιά ως τα πιο αριστερά, από τα Κοινοτικά Συμβούλια μέχρι την Ευρωβουλή.
Γιατί ακόμη και σήμερα, η προσπάθεια να αναζητήσουμε άλλες λύσεις για τα προβλήματά μας, διαφορετικές από αυτές που μέχρι τώρα μας υποδείχτηκαν και, τελικά, αποδείχτηκαν λάθος, η σκληρή εργασία των γυναικών, η φιλοδοξία τους για σπουδές ή η επιθυμία τους για επιχειρηματικότητα θεωρείται «παρεκτροπή».
Κι όσες διεκδικούν μια θέση σε όργανα, όπως το Κοινοβούλιο ή η Αυτοδιοίκηση, αντιμετωπίζονται με προκατάληψη και ως προς την πρόθεση και ως προς την αποτελεσματικότητά τους. Οι ικανότητες των γυναικών συνήθως παρακάμπτονται χωρίς αξιολόγηση. Και κρίνονται καθημερινά με τον πιο αυστηρό τρόπο.
Όμως, τους αναγνωρίζεται η ικανότητα για την ανατροφή της οικογένειας, για τη φροντίδα των ηλικιωμένων και εξαρτημένων μελών της, για την υπηρεσία στον άμισθο, ανασφάλιστο και αόριστο όρο «νοικοκυριό». Τους αναγνωρίζεται η υποχρέωση για συμμετοχή στην εργασία του πατέρα ή του συζύγου χωρίς οικονομικά ανταλλάγματα και με υποεκτίμηση της απασχόλησής τους.
Αναγνωρίζεται ως κανονικό στις γυναίκες της υπαίθρου να καταθέτουν τον κόπο και τον ιδρώτα τους στην οικογενειακή αγροτική εκμετάλλευση ως μάνες, σύζυγοι και κόρες, χωρίς ξεχωριστό εισόδημα και χωρίς να καταγράφεται η εργασία αυτή στους εθνικούς λογαριασμούς.
Καιρός να αντιμετωπίσουμε αυτό το μέχρι σήμερα «κανονικό» και αυτονόητο. Γιατί είναι λάθος. Και μας έριξε στα βράχια και δεν μπορούμε να πάρουμε ανάσα. Ιδιαίτερα στα μνημονιακά χρόνια, αυτό το «κανονικό» οδήγησε σε φυγή νεαρές γυναίκες (75% κάτω των 35 ετών) με εξαιρετικές δεξιότητες και υψηλότατους ακαδημαϊκούς τίτλους που τις καθιστούν προσωπικό υψηλής εξειδίκευσης.
Και δεν είναι άσχετο το γεγονός ότι ο βασικός λόγος που οδήγησε τις γυναίκες αυτές στο εξωτερικό είναι η έλλειψη αξιοκρατίας.
Ερευνητικά στοιχεία έχουν αποδείξει ότι οι γυναίκες έχουν μεγαλύτερη συναισθηματική σταθερότητα από τους άνδρες, είναι πολύ πιο φιλικές, συνεπείς και ευσυνείδητες, ενώ θεωρούν ως περισσότερο σημαντικά την αλληλεγγύη, τη συνεργασία, την ομαδικότητα και τη θετική διάθεση. Για τη λήψη δε αποφάσεων αξιολογούν πρώτιστα την ποιότητα του επιδιωκόμενου αποτελέσματος.
Τι άλλο πρέπει, δηλαδή, να μάθουμε για να αλλάξουμε. Και να θεωρήσουμε, επιτέλους, τη γυναικεία συμμετοχή σε δημόσιες θέσεις ως το «κανονικό».
Το 2019 μας δίνει την ευκαιρία να αναδείξουμε περισσότερες γυναίκες στη Βουλή την Ευρωβουλή και κυρίως στην Αυτοδιοίκηση. Γιατί οι γυναίκες ξέρουν καλύτερα τη γειτονιά και την πόλη. Ξέρουν για τους παιδικούς σταθμούς, τα ολοήμερα σχολεία, τα συμβουλευτικά κέντρα για τη βία. Ξέρουν για την αλληλεγγύη, για τα συσσίτια, την ανεργία, την αντιμετώπιση της φτώχιας. Ξέρουν για τη φροντίδα των γερόντων, τη φιλοξενία ανηλίκων. Ξέρουν για την αξία της πρόληψης στην υγεία και τη βοήθεια στο σπίτι. Ξέρουν για την κοινωνική συνοχή.
Η κοινωνική συνοχή, άρα και η ποιότητα της Δημοκρατίας συνδέονται άρρηκτα με τη συμμετοχή των γυναικών στη δημόσια σφαίρα, την πολιτική και την οικονομία.
Είναι καιρός, επιτέλους, να ψηφίσουμε γυναίκες.
