Δημήτρης Μητροπάνος: Δέκα χρόνια χωρίς τον «Θεσσαλονικιό» του λαϊκού τραγουδιού (VIDEO)

Σήμερα κλείνουν δέκα χρόνια από τον αιφνίδιο θάνατο του Δημήτρη Μητροπάνου στις 17 Απριλίου του 2012, σε ιδιωτική κλινική στο Μαρούσι.

Σε ηλικία 64 χρόνων και ενώ είχε επανέλθει στο τραγούδι μετά τη μεταμόσχευση νεφρού στο Παρίσι το 2008, νικήθηκε από οξύ πνευμονικό οίδημα.

Καθώς η οικογένειά του έχει επιλέξει συνειδητά τη σιωπή, ζητήσαμε συμβολικά από δέκα φίλους και συνεργάτες, να παγώσουν τον χρόνο και να μοιραστούν μια ξεχωριστή στιγμή που έζησαν μαζί του. Κάποιες προσωπικές, άλλες πιο επαγγελματικές, όλες όμως σκιαγραφούν έναν αξιοπρεπή άνθρωπο με μέτρο και ήθος, που τον χαρακτήριζαν η σεμνότητα, η σκληρή δουλειά και η μεγαλοψυχία. Ίσως αναμενόμενο για κάποιον που γνώρισε τον πατέρα του στα 29 και στο DNA του είχε εγγραφεί η ανάγκη να εργάζεται από πολύ μικρός για να βοηθάει την οικογένειά του.

Δύο πράγματα μας έκαναν εντύπωση στις συνεντεύξεις. Πρώτον, πως όλοι χρησιμοποιούσαν στις περιγραφές τους τα ίδια επίθετα, λες και ήταν συνεννοημένοι. «Δωρικός», «ζεστός», «ευθύς» και «γενναιόδωρος» ήταν μερικά εξ αυτών. Μάλιστα, όταν αναφέρονταν σε εκείνον, είτε ως «Μήτσο» είτε ως «Μητροπάνο», χαμήλωναν ασυναίσθητα τη φωνή τους, αισθανόμασταν ότι υποκλίνονται στο μεγαλείο της φωνής και του χαρακτήρα του.

Δεύτερο στοιχείο που μας εντυπωσίασε ήταν η έντονη συναισθηματική τους φόρτιση, με τους περισσότερους να διακόπτουν για λίγο την αφήγησή τους. Αυτές οι «γεμάτες» παύσεις δεν μεταφέρονται στο χαρτί. Επιβεβαιώνουν όμως ότι η απουσία του είναι μια ανοιχτή πληγή για το ελληνικό τραγούδι. Πώς πέρασαν έτσι δέκα χρόνια, σαν «ανάσες φύγανε».

Το τελευταίο ζεϊμπέκικο με τη «Ρόζα» και η αποθέωση του κόσμου

Ο γνωστός ερμηνευτής Δημήτρης Μπάσης, με αφορμή τα δέκα χρόνια από τον θάνατο του μεγάλου ερμηνευτή αναφέρθηκε στο τελευταίο ζεϊμπέκικό του, μιλώντας στην «Καθημερινή».

Ο Δημήτρης Μπάσης χαρακτηριστικά ανέφερε: «Ανταμώσαμε για πρώτη φορά τον Οκτώβρη του 2002 για τη συνεργασία μας στην “Ιερά Οδό” μαζί με τον Πασχάλη Τερζή. Θυμάμαι ήταν γενναιόδωρος στη σκηνή, καθώς με άφηνε πάντα να λέω τραγούδια του, και πολύ προστατευτικός στις κουβέντες μας. Έφτανα νωρίς στο μαγαζί για να απολαμβάνω μαζί του τον καφέ στα καμαρίνια, εκείνος συνήθιζε να πηγαίνει τουλάχιστον δύο ώρες πριν. Σαν πατέρας με συμβούλευε να αποφεύγω την εφήμερη επιτυχία και να πιστεύω στη σκληρή δουλειά.

Για την επόμενη δεκαετία είχα την τύχη να συνεργαστούμε πολλές φορές, όμως η στιγμή που δεν θα ξεχάσω ποτέ ήταν στο Ηράκλειο Κρήτης στις 31 Μαρτίου του 2012. Όταν στη Ρόζα σηκώθηκε να χορέψει ζεϊμπέκικο, γονάτισα αυθόρμητα για να χτυπήσω παλαμάκια. Δεν το ξέραμε, ήταν το τελευταίο του ζεϊμπέκικο, εκεί στη φωτιά με τον κόσμο να τον αποθεώνει όρθιος. Χαιρετηθήκαμε στο αεροδρόμιο και είπαμε να βρεθούμε μετά το Πάσχα. Δεν τα είπαμε ποτέ».

Μια ζωή γεμάτη μουσική

Ο Δημήτρης Μητροπάνος, αν και πολλοί λανθασμένα πιστεύουν ότι ήταν από τη Θεσσαλονίκη, γεννήθηκε στην Αγία Mονή, μια συνοικία έξω από τα Τρίκαλα -από την οποία καταγόταν η μητέρα του- στις 2 Απριλίου του 1948.

Μετά την τρίτη γυμνασίου, το 1964, κατεβαίνει στην Αθήνα να ζήσει με τον θείο του στην οδό Aχαρνών.

Προτού τελειώσει το γυμνάσιο άρχισε να δουλεύει σαν τραγουδιστής.

Στην ίδια ηλικία, έπειτα από παρότρυνση του Γρηγόρη Μπιθικώτση, τον οποίο γνώρισε σε μία συγκέντρωση της εταιρίας του θείου του, στην οποία τραγούδησε, επισκέφτηκε την Κολούμπια.

Εκεί ο Τάκης Λαμπρόπουλος του γνώρισε τον Γιώργο Ζαμπέτα, δίπλα στον οποίο θα δουλέψει στα Ξημερώματα.

Το 1967, ο Μητροπάνος ηχογραφεί τον πρώτο του 45άρη δίσκο, με το τραγούδι Θεσσαλονίκη. Είχε προηγηθεί η ηχογράφηση του τραγουδιού Χαμένη Πασχαλιά, το οποίο όμως λογοκρίθηκε από τη Χούντα και δεν κυκλοφόρησε ποτέ.

Στην πορεία που χάραξε στο δρόμο του λαϊκού έντεχνου, το 1972 είναι ένας σημαντικός σταθμός:

Ο συνθέτης Δήμος Μούτσης και ο ποιητής-στιχουργός Μάνος Ελευθερίου κυκλοφορούν τον Άγιο Φεβρουάριο, με ερμηνευτές τον Μητροπάνο και την Πετρή Σαλπέα, σηματοδοτώντας ένα σταθμό στην ελληνική μουσική.

Τον Ιούλιο του 1999, ο Μητροπάνος και ο Μούτσης θα ξαναβρεθούν επί σκηνής στο Ηρώδειο με την Δήμητρα Γαλάνη και την σοπράνο Τζούλια Σουγλάκου για δυο μουσικές βραδιές στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών.

Οι συναυλίες αυτές ηχογραφούνται ζωντανά και κυκλοφορούν σε διπλό CD δύο μήνες αργότερα.

Ακολουθούν Ο Δρόμος για τα Κύθηρα του Γιώργου Κατσαρού και Τα συναξάρια του Γιώργου Χατζηνάσιου, έργα υψηλής ποιότητας αλλά και μεγάλης απήχησης στην ελληνική κοινωνία.

Στη μακρόχρονη πορεία του στο ελληνικό τραγούδι, ο Δημήτρης Μητροπάνος συνεργάστηκε με τους μεγαλύτερους δημιουργούς του λαϊκού, αλλά και του έντεχνου τραγουδιού.

Γιώργος Ζαμπέτας, Μίκης Θεοδωράκης, Δήμος Μούτσης, Απόστολος Καλδάρας, Τάκης Μουσαφίρης (Εμείς οι δυο κ.ά.), Χρήστος Νικολόπουλος (Πάρε Αποφάσεις σε στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου), Γιάννης Σπανός (Ο Μητροπάνος τραγουδάει Σπανό) ήταν οι συνθέτες με τους οποίους συνδέθηκε επαγγελματικά, χτίζοντας μια καριέρα συνυφασμένη με την ελληνική λαϊκή μουσική παράδοση, μέχρι και το τέλος της δεκαετίας του ’80.

Η πολύ σημαντική συνεργασία με τον Θάνο Μικρούτσικο με τον δίσκο Στου Αιώνα την Παράγκα, σε στίχους Άλκη Αλκαίου, Κώστα Λαχά, Λίνας Νικολακοπούλου και Γιώργου Κακουλίδη, αποτελεί στροφή του ερμηνευτή σε ακόμα πιο «έντεχνες» διαδρομές, διατηρώντας και πάλι την ταυτότητα του λαϊκού.

Στις 10 Σεπτεμβρίου 2009 έδωσε την πρώτη του προσωπική συναυλία στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού, μ’ ένα πρόγραμμα – αναδρομή στα 40 χρόνια της καλλιτεχνικής του πορείας.

Μία ιστορική συναυλία, που ηχογραφήθηκε και κυκλοφόρησε σε διπλό δίσκο από τη Minos – Emi με τίτλο «Τα τραγούδια της ζωής μου».

Η τελευταία του δισκογραφική δουλειά κυκλοφόρησε το καλοκαίρι του 2011 με τίτλο «Εδώ είμαστε», σε μουσική Σταμάτη Κραουνάκη.