Δεκαπέντε ελληνικές παραλίες έχασαν τη «Γαλάζια Σημαία» που είχαν αποσπάσει από το ομώνυμο διεθνές πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης. Ποιοι οι λόγοι και ποια είναι εκτός από την ποιότητα των υδάτων, τα κριτήρια για να κρατήσει μια παραλία τη Γαλάζια Σημαία.
Μια σειρά από υποχρεωτικά αλλά και κάποια προαιρετικά κριτήρια πρέπει να ικανοποιούν, οι παραλίες που θέλουν να διαθέτουν τη “Γαλάζια Σημαία”, το πλέον αξιόπιστο και αναγνωρίσιμο οικολογικό σήμα ποιότητας. Ανάμεσα στα κριτήρια αυτά, σαφώς βρίσκεται και η ποιότητα των νερών η οποία θα πρέπει να είναι εξαιρετική και να παρακολουθείται σε τακτικά χρονικά διαστήματα με αναλύσεις οι οποίες θα πρέπει να είναι γνωστές στο κοινό. Ωστόσο το τελευταίο δεν είναι το βασικό κριτήριο του προγράμματος, που έχει ως κύριο στόχο την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης σε υδάτινα οικοσυστήματα και την ορθή περιβαλλοντική διαχείριση, εκπαίδευση και γενικότερη ευαισθητοποίηση του κοινού. Προαπαιτούμενο αποτελεί και η παροχή κάποιων βασικών υπηρεσιών και ειδικά αυτών που σχετίζονται με την ασφάλεια και την υγιεινή, όπως θα διαβάσετε και παρακάτω.
Οι τέσσερις βασικές κατηγορίες κριτηρίων
1) Περιβαλλοντική εκπαίδευση και πληροφόρηση
- Πληροφορίες για το παράκτιο οικοσύστημα και το ευαίσθητο φυσικό περιβάλλον στον παράκτιο χώρο.
- Συνεχής πληροφόρηση του κοινού για την ποιότητα των νερών κολύμβησης.
- Πληροφορίες για το Διεθνές Πρόγραμμα «Γαλάζια Σημαία» στον Πίνακα Ανακοινώσεων της ακτής.
- Έντυπες πληροφορίες και αναρτημένες οδηγίες συμπεριφοράς για την ακτή.
- Δραστηριότητες που να προβάλουν ενεργά τη προστασία του φυσικού περιβάλλοντος της ακτής.
2) Ποιότητα νερών κολύμβησης
- Ποιότητα των νερών κολύμβησης, που να επιβεβαιώνεται με δειγματοληπτικές μετρήσεις
- Μη απόρριψη βιομηχανικών λυμάτων στην ακτή
- Επεξεργασία αστικών λυμάτων, όπως απαιτεί η Ευρωπαϊκή Οδηγία
3) Περιβαλλοντική Διαχείριση
- Σχέδιο χρήσης γης και περιβαλλοντική διαχείριση
- Περιοδικός καθαρισμός της ακτής από σκουπίδια, αποτσίγαρα κλπ.
- Επαρκείς κάδοι απορριμμάτων, που να αδειάζονται σε τακτά διαστήματα
- Διευκολύνσεις για ανακυκλώσιμα υλικά
- Επαρκείς εγκαταστάσεις υγιεινής, με ελεγχόμενο σύστημα αποχέτευσης
- Απαγόρευση της οδήγησης οχημάτων και μοτοποδηλάτων στην ακτή
- Απαγόρευση της ελεύθερης κατασκήνωσης
- Επιτήρηση κατοικίδιων ζώων στην ακτή
- Συντήρηση κτιρίων και εξοπλισμού στην ακτή
4) Ασφάλεια, ναυαγοσωστικά, πρώτες βοήθειες, υπηρεσίες και εγκαταστάσεις
- Εκπαιδευμένοι ναυαγοσώστες – ή άμεση πρόσβαση σε τηλέφωνο – σωστικά εφόδια και πρώτες βοήθειες
- Σχέδια για την αντιμετώπιση κάποιου ατυχήματος ρύπανσης, με άμεση ενημέρωση του κοινού
- Ασφαλής δίοδος στην ακτή και φροντίδα για άτομα με ειδικές ανάγκες
Ειδικά για τις παρεχόμενες υπηρεσίες προβλέπονται αρκετά κριτήρια, όπως τα παρακάτω:
Κριτήριο 27. Πρέπει να εφαρμοστούν κατάλληλα μέτρα ελέγχου της δημόσιας ασφάλειας. (Ακτή που έχει χαρακτηρισθεί πολυσύχναστη από την αρμόδια επιτροπή πρέπει να είναι εφοδιασμένη με επαρκή αριθμό ναυαγοσωστών σε υπηρεσία κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου, καθώς και με επαρκή ναυαγοσωστικά εφόδια, τα οποία οφείλουν να είναι τοποθετημένα σε εμφανή και εύκολα προσβάσιμη θέση και άμεσα διαθέσιμα για τους λουόμενους).
Κριτήριο 28.Ο εξοπλισμός Πρώτων Βοηθειών πρέπει να είναι διαθέσιμος στην ακτή και η θέση του εύκολα εντοπίσιμη.
Κριτήριο 29.Έκτακτα σχέδια για την αντιμετώπιση ατυχημάτων ρύπανσης
Κριτήριο 30. Πρέπει να υπάρχει ορθή διαχείριση για τις διαφορετικές χρήσεις της ακτής έτσι ώστε να αποφεύγονται προστριβές και ατυχήματα.
Κριτήριο 31. Πρέπει να λαμβάνονται μέτρα ασφαλείας για την προστασία των λουομένων
Κριτήριο 32. Η παροχή πόσιμου νερού θα πρέπει να είναι διαθέσιμη στην ακτή.
Κριτήριο 33.Τουλάχιστον μια από τις ακτές της Δημοτικής Ενότητας πρέπει να είναι εφοδιασμένη με επικλινείς προσβάσεις και εγκαταστάσεις υγιεινής για Άτομα με Ειδικές Ανάγκες (ΑΜΕΑ).
Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, πρόκειται για ένα αρκετά απαιτητικό πρόγραμμα, με τους δήμους να πρέπει να αφιερώνουν αρκετά χρήματα και προσωπικό, προκειμένου να πληρούν τα προαπαιτούμενα, τα οποία ελέγχονται κάθε χρόνο. Αρκεί η παραβίαση ενός σοβαρού κριτηρίου, ώστε η αρμόδια επιτροπή να αφαιρέσει μια παραλία από το πρόγραμμα της “Γαλάζιας Σημαίας”.
Όπως τονίζει σε ανακοίνωσή της η Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης, που είναι επιφορτισμένη με την υλοποίηση του προγράμματος στη χώρα μας, οι 15 ακτές που αποσύρθηκαν από τον ελληνικό και διεθνή κατάλογο του 2021, δεν πληρούσαν τις απαραίτητες προϋποθέσεις. Διευκρινίζεται, ωστόσο, ότι η ποιότητα των νερών κολύμβησης παραμένει εξαιρετική, όμως αυτή δεν αρκεί για να κυματίζει στις ακτές τους η σημαία, που ισοδυναμεί με εγγύηση μιας καθ’ όλα υψηλού επιπέδου παραλίας.
Οι 15 πλαζ στερήθηκαν τη σημαία – σήμα κατατεθέν, επειδή υπολείπονταν σε παροχή υπηρεσιών σε λουόμενους και επισκέπτες, καθαριότητα, ορθή πληροφόρηση, ασφάλεια λουομένων και επισκεπτών, προστασία φυσικού περιβάλλοντος ακτής και παράκτιου χώρου. Τα παραπάνω διαπίστωσαν έπειτα από απροειδοποίητες επισκέψεις οι αξιολογητές της ελληνικής εταιρείας, αλλά και διεθνείς παρατηρητές. Η απόφαση ελήφθη από κοινού, για να διαφυλάξουν το κύρος και την αξιοπιστία του θεσμού.
Πρόκειται για τις ακτές Τολό και Κονδύλι στον Δήμο Ναυπλιέων, την Κυανή ακτή στον Δήμο Αλεξανδρούπολης, τις ακτές Αλυκανάς 1 και Αλυκές 1 στον Δήμο Ζακύνθου, την ακτή Γιαλισκάρι στον Δήμο Κέας, τις ακτές Οτζιάς και Κούνδουρος στον Δήμο Κέας, την ακτή Αράγια Πόρου στον Δήμο Αργοστολίου, τις ακτές Καλλιθέας, Περίσταση, Ολυμπιακή, Παραλία και Κορινός στον Δήμο Κατερίνης, όπως και για την ακτή Αγιος Μάμας στη Νέα Προποντίδα Χαλκιδικής.
Το Πρόγραμμα «Γαλάζια Σημαία»
Η «Γαλάζια Σημαία» αποτελεί το πλέον αναγνωρίσιμο και διαδεδομένο διεθνώς οικολογικό σύμβολο ποιότητας στον κόσμο. Απονέμεται από το 1987, σε ακτές και μαρίνες οι οποίες πληρούν τις αυστηρές προϋποθέσεις βράβευσης.
Απαραίτητη προϋπόθεση για τη βράβευση μίας ακτής με τη «Γαλάζια Σημαία», είναι η ποιότητα υδάτων σε αυτήν να είναι «Εξαιρετική» ενώ επιπλέον, πρέπει να τηρούνται και τα υπόλοιπα από τα συνολικά 33 κριτήρια για τις ακτές (38 για τις μαρίνες και 51 για τα σκάφη). Τα μεγάλα ταξιδιωτικά γραφεία του εξωτερικού δίνουν ιδιαίτερη σημασία στη «Γαλάζια Σημαία» όταν επιλέγουν τους προορισμούς που προτείνουν στους πελάτες τους, ως εγγύηση των υψηλής ποιότητας υπηρεσιών που προσφέρονται στην ακτή, αλλά και της προστασίας του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας. Αυτό το γνωρίζουν και το αξιολογούν όλοι οι διαχειριστές ακτών, Δήμοι, Ξενοδοχεία και Camping, που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα εθελοντικά.
