Πάσχα στη Βυζαντινή Άρτα: Αναβίωση εθίμων, φιλαρμονικές και θρησκευτική κατάνυξη GRTimes.gr

Με το βάψιμο των κόκκινων αυγών και το άναμμα της φωτιάς απόψε στον αύλειο χώρο του ναού της Αγίας Θεοδώρας, πολιούχου της Άρτας, το στόλισμα των Επιταφίων, την περιφορά με τη συνοδεία της Φιλαρμονικής, το σπάσιμο των πιάτων και κανατιών το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου αλλά και τα ιπτάμενα φλεγόμενα αερόστατα στον ουρανό της πόλης, το βράδυ της Ανάστασης, η Βυζαντινή Άρτα ζει αυτές τις ημέρες τη θρησκευτική κατάνυξη. «Η Βυζαντινή Άρτα, είναι ένα μοναδικό ταξίδι για τις Άγιες Ημέρες του Πάσχα, ένα ταξίδι γνωριμίας με τους ναούς, τα βυζαντινά μνημεία και τα έθιμά μας» δηλώνει στο GRTimes.gr ο αντιδήμαρχος Τουρισμού και Πολιτισμού Νίκος Λιόντος.

Ρεπορτάζ: Ντέπυ Χιωτοπούλου ([email protected])

Η Άρτα, στην Ήπειρο, αναμφίβολα δεν είναι μόνο το φημισμένο της γεφύρι. Η Άρτα κρύβει πολλούς θησαυρούς και μάλιστα αυτές τις άγιες ημέρες του Πάσχα, μια σειρά εκδηλώσεων μέσα από τη «Βυζαντινή Εβδομάδα» που διοργανώνει ο δήμος Αρταίων σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Άρτας και την Ιερά Μητρόπολη δημιουργεί κλίμα ιδιαίτερης θρησκευτικής κατάνυξης, αναδεικνύοντας παράλληλα τα βυζαντινά μνημεία της πόλης και της ευρύτερης περιοχής.

«Σήμερα, Μεγάλη Πέμπτη, ξεκινάμε με το βάψιμο των αυγών, στην πλατεία του Αγίου Νικολάου, και το βράδυ αναβιώνει το έθιμο της φωτιάς στην ενορία της Αγίας Θεοδώρας» δηλώνει στο GRTimes.gr ο αντιδήμαρχος Τουρισμού και Πολιτισμού Νίκος Λιόντος εξηγώντας πως ανάβει μια μεγάλη φωτιά και γύρω από αυτήν προετοιμάζονται για το στολισμό του Επιταφίου παράλληλα με τη συμμετοχή των μουσικού σχολείου που ψάλλει τα Εγκώμια.

Τα μεσάνυχτα θα ξεκινήσει ο στολισμός του Επιταφίου, στον ιερό ναό της Αγ. Θεοδώρας, με τον παραδοσιακό τρόπο. Μια διαδικασία στην οποία όπως αναφέρει ο κ. Λιόντος αρέσει πολύ στα παιδιά, καθώς επίσης και την επομένη, Μεγάλη Παρασκευή, όπου γυρίζουν από εκκλησία σε εκκλησία.

Τη Μεγάλη Παρασκευή όλοι οι Επιτάφιοι από τις εκκλησίες της Άρτας (Αγίας Θεοδώρας, Αγ. Νικόλαος, Αγ. Γεώργιος, Αγ. Απόστολοι, Αγ. Μάξιμος του Γραίκου κτλ.) συγκεντρώνονται στην κεντρική πλατεία της πόλης, την Εθνικής Αντίστασης, εκεί όπου βρίσκεται η μητρόπολη του Αγίου Δημητρίου. Η περιφορά των Επιταφίων θα γίνει με τη συνοδεία της Φιλαρμονικής του Μ/Φ Συλλόγου «Σκουφάς».

Σπάσιμο πιάτων και κανατιών

Το έθιμο με το σπάσιμο πιάτων και κανατιών, όπως φαίνεται, δεν αναβιώνει μόνο στην Κέρκυρα, αλλά το συναντάμε και στην Άρτα. Έτσι λοιπόν, το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου, στις 10 το πρωί, στην πλατεία Εθν. Αντιστάσεως, θα αναβιώσει το έθιμο με το σπάσιμο πιάτων και κανατιών, με τη συνοδεία της Φιλαρμονικής.

Όπως πληροφορεί το GRTimes.gr ο αντιδήμαρχος Τουρισμού & Πολιτισμού Νίκος Λιόντος, ο Εμπορικός Σύλλογος Άρτας έχει ήδη προμηθεύσει με πιάτα τους κατοίκους της πόλης, «και εμείς με τη σειρά μας, ως Δήμος Αρταίων, σήμερα, θα μοιράσουμε κανάτια και στάμνες» πρόσθεσε. Το έθιμο αναβιώνει όχι μόνο στον κεντρικό πεζόδρομο επί της Σκουφά, αλλά σ’ όλο το εμπορικό κέντρο της πόλης.

Το βράδυ της Ανάστασης άλλο ένα έθιμο θα αναβιώσει, στην πλατεία της Αγίας Θεοδώρας, όπου ο Σύλλογος Φίλων του ιερού ναού θα γεμίσει τον ουρανό με ιπτάμενα φλεγόμενα αερόστατα. «Μας έλειψαν τα έθιμα εδώ και δυο χρόνια» σχολιάζει ο αντιδήμαρχος Τουρισμού & Πολιτισμού δήμου Αρταίων Νίκος Λιόντος.

Παναγία η Παρηγορήτισσα

Η «αρχόντισσα» της Άρτας, ο βυζαντινός ναός της Παναγίας Παρηγορήτισσας, χτίστηκε στα τέλη του 13^ου αιώνα (1285 – 1289) από τον δεσπότη της Ηπείρου Νικηφόρο Α’ Κομνηνό Δούκα. Στο βυζαντινό ναό, ο οποίος είναι αφιερωμένος στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, Μεγάλη Πέμπτη με Μεγάλο Σάββατο γίνεται λειτουργία – όπως επίσης θα γίνει και Ανάσταση το βράδυ του Μεγ. Σαββάτου.

Να σημειώσουμε ότι λειτουργία γίνεται και ανήμερα της εορτής του ναού (25 Μαρτίου) καθώς και την ημέρα απελευθέρωσης της Άρτας, στις 24 Ιουνίου. Η Παναγία Παρηγορήτισσα είναι ανοιχτά Μεγ. Πέμπτη – Μεγ. Σάββατο από 08.30 π.μ. έως 15:30 και 23.00μ.μ – 02.00 π.μ, Μεγάλη Παρασκευή όλη μέρα.

Το παραδοσιακό Καγκελάρι στη Ροδαυγή

Στα ορεινά της Άρτας, σε απόσταση 24 χλμ. από την πόλη βρίσκεται η Ροδαυγή, γραφικό χωριό με θέα προς την τεχνητή λίμνη Πουρναρίου, τον Αμβρακικό κόλπο και τα Τζουμέρκα όρη.

Στη Ροδαυγή όπως ενημερώνει το GRTimes.gr ο πρόεδρος του χωριού Θεοφάνης Κίτσος, την Κυριακή του Πάσχα 24 Απριλίου, μετά τον Εσπερινό της Αγάπης, στις 19.30, θα αναβιώσει στην πλατεία το έθιμο Καγκελάρι. Είναι παραδοσιακός χορός ο οποίος χορεύεται σε μεγάλο κύκλο και συνδέεται με τα ηρωικά χρόνια των αγώνων των κατοίκων κατά των Τούρκων (σ.σ. το έθιμο αναβιώνει και τη δεύτερη μέρα της Αγίας Παρασκευής (26/7) – του Αγίου Παντελεήμονος 27/7). Επίσης, τη Μεγάλη Παρασκευή, στην εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, στην πλατεία του χωριού, θα ψαλούν τα Πάθη του Χριστού.

Το παραδοσιακό Καγκελάρι θα αναβιώσει και στο χωριό Αμμότοπος στον ιερό ναό Αγ. Γεωργίου τη Δευτέρα Διακαινησίμου 25 Απριλίου στις 10 το πρωί και την Τρίτη 26 Απριλίου στον ναό Αγίων Αναργύρων επίσης στις 10.00 π.μ.

Το φημισμένο γεφύρι

Όσο για το διάσημο ιστορικό Γιοφύρι της Άρτας, το οποίο αποτελεί το τοπόσημο της πόλης, είναι ένα από τα πιο φημισμένα γεφύρια όχι μόνο της Ηπείρου αλλά όλης της Ελλάδας. Αποτελείται από τέσσερες μεγάλες ημικυκλικές καμάρες που στηρίζονται σε πέντε μεγάλα βάθρα και το μήκος του είναι 145 μ. Αξίζει να σημειώσουμε ότι και κατά τις βραδινές ώρες, ο φωτισμός στο γιοφύρι προσελκύει στην περιοχή τόσο τους ντόπιους όπως και τους επισκέπτες. Και όπως λέει το δημοτικό τραγούδι «Ολημερίς το κτίζανε, το βράδυ γκρεμιζόταν» περιγράφοντας τη δυσκολία της θεμελίωσης του.